του Ερυµάνθου, σε υψόµετρο 800 περίπου µέτρα, βρίσκεται χτισµένο

το χωριό Αστράς (Νουσά). Η αγριότητα της φύσης και οι απότοµες ελατοσκέπαστες
πλαγιές του Αστερίωνα δίνουν στο χωριό ιδιαίτερο µεγαλείο. Η ιστορία του χωριού
χάνεται στο πέρασµα των χρόνων. Αν λάβουµε υπόψη µας το "Ασκητήριο της Νουσάς"
του οποίου η ίδρυση ανάγεται περί τον Ι΄ αιώνα, µπορούµε να συµπεράνουµε ότι στην

εποχή αυτή υπήρχε ως σηµείο αναφοράς. Την ύπαρξη του χωριού σε

χρόνια αλαργινά και ξεχασµένα ποιος ξέρει µε ποια ονοµασία,

µαρτυρούν και κάποια ασήµαντα ευρήµατα (κεραµικά, ειδώλια) που

βρέθηκαν κατά καιρούς στην περιοχή "Καλύβια". ∆υστυχώς δεν έχει γίνει

σε βάθος έρευνα όπου θ'αποδείκνυε ξεκάθαρα την ιστορική πορεία του

χωριού µέσα στο χρόνο.

Η περιοχή του Αστρά παλαιότερα αποτελούσε τµήµα της αρχαίας

Αζανίας και της πόλης-κράτους της αρχαίας Ψωφίδας ,η οποία καταστράφηκε
από τον Αλάριχο τον Γότθο γύρω στο 398 µ.Χ. Τα στίγµατα αυτής

της συµφοράς ήσαν εµφανή στην εποχή του ιστορικού Ζώσιµου, ο

οποίος ήκµασε 50 χρόνια αργότερα απ'την καταστροφή. Τόσο ο Ζώσιµος,

όσο και οι άλλοι χρονικογράφοι της εποχής δεν αναφέρουν αν οι

διασωθέντες επέ- στρεψαν στις ερειπωµένες πόλεις τους. Κατά την

ενετοκρατία η Νουσά υπαγόταν στο territorio των Καλαβρύτων. Στη

µεγάλη απογραφή που έγινε το 1700 από τον Ενετό διανοητή

Φραγκίσκο Γριµάνη αναφέρεται και η Νουσά µε πληθυσµό 174

κατοίκους: 34 οικογένειες, 92 άνδρες και 82 γυναίκες, αριθµός αρκετά

µεγάλος για τα δεδοµένα εκείνης της εποχής.

Η Ορεινή βρίσκεται δυτικά των Τριποτάµων και της αρχαίας Ψωφίδας.
Είναι ένα χωριό µε πλούσια παράδοση, αµφιθεατρικά χτισµένο

στα παραλάµπεια όρη του Ερυµάνθου και συνιστά ένα από τα τρία χωριά

που σχηµατίζουν το ∆ήµο Λαµπείας. ∆ιατηρεί στενές κοινωνικές σχέσεις

µε τα Τριπόταµα, των οποίων ο πληθυσµός προέρχεται και σχηµατίστηκε

κυρίως από την Ορεινή, όταν µετά το 1900 κάτοικοι της Ορεινής άρχισαν

µαζικά να εγκαθίστανται στα Τριπόταµα, όπου είχαν τις αγροικίες τους.

Στην ουσία θα µπορούσε και σήµερα να είναι µια πληθυσµιακή

κοινότητα µε κοινά πολιτιστικά χαρακτηριστικά, αν στα 1927 δεν είχαν

χωριστεί γεωγραφικά και διοικητικά οι νοµοί Αχαΐας και Ηλείας, µε

όριο τον ποταµό Ερύµανθο. Η πληθυσµιακή αυτή συγγένεια Ψωφίδας

Ορεινής φαίνεται πως δεν είναι µόνο προϊόν της πρόσφατης ιστορίας,

αλλά υπάρχουν ιστορικές καταβολές από τότε που διαλύθηκε η αρχαία

Ψωφίδα από την επιδροµή του Αλάριχου και των Βησιγότθων, το 398 µ.Χ.

Όσον αφορά την ονοµασία του χωριού, γνωρίζουµε οτι
(σύµφωνα µε διάφορους ερευνητές, δελτία και επετηρίδες,) η λέξη Μοστενίτσα είναι σλάβικη.
Το 1928 έγινε η αλλαγή του ονόµατος από κοινότητα Μοστενίτσας σε κοινότητα Ορεινής,
ονοµασία που σχετίζεται άµεσα µε τη µορφολογία του εδάφους της περιοχής (πρόκειται για ορεινό χωριό).
Η µετονοµασία σλάβικων τοπωνυµίων σε ελληνικά είναι χαρακτηριστικό και άλλων χωριών της ευρύτερης περιοχής.

Η Ορεινή ή Μοστενίτσα, όπως και η περιοχή µέχρι τα διβριώτικα

αµπέλια, υπαγόταν στην αρχαία Ψωφίδα. Η µαρτυρία αυτή σε

συνδυασµό µε ευρήµατα δυτικά του ποταµού Ερυµάνθου πιστοποιεί

ότι το χωριό ανήκει τόσο γεωγραφικά όσο και ιστορικά στην αρχαία

Ψωφίδα. Η ιστορία της Ορεινής ξεκινά από την εποχή των Γότθων, οι

οποίοι µε επικεφαλής τον Αλάριχο έκαναν επιδροµή στην περιοχή

λεηλατώντας τα πάντα και εκδιώχνοντας τους πληθυσµούς. Ακολουθεί η

κάθοδος των Σλάβων (777-779), λαού ορεσίβιου και ποιµενικού.

Η ∆ίβρη, είναι ένα απο τα πιο ξακουστά κεφαλοχώρια της Ηλείας που

σήµερα καταγράφεται µε το νεώτερο όνοµά της, Λαµπεία ή Λάµπεια

(από το έτος 1929 και εντεύθεν) ευρίσκεται πλησίον του γεωγραφικού σηµείου
όπου ενώνονται οι Νοµοί Ηλείας, Αχαΐας και Αρκαδίας. Είναι χτισµένη

αµφιθεατρικά σε επτά συνοικίες στις υπώρειες του Λάµπειου

όρους που είναι οροσειρά του Ερύµανθου (Ολωνού). Όπως αναφέρει ο

Παυσα- νίας (Αρκ. Κ. 24) και ο Στράβων (Β8. 66 357) "Λάµπεια ήν

όρος ιερόν του Πανός και µοίρα του όρους Ερυµάνθου".

Σύµφωνα µε τους ιστορικούς - ερευνητές Τάσο Γριτσόπουλο και

Νίκο Β. Αναστόπουλο (ο οποίος έχει συγγράψει και το µοναδικό ιστορικό

βιβλίο "Η ∆ίβρη της Ηλείας στο διάβα των αιώνων" - Έκδοση της Βιβλιοθήκης
του "Πνευµατικού Κέντρου ∆ίβρης"-1994) η περιφέρεια της ∆ίβρης

στους αρχαίους χρόνους υπαγόταν στη Αρκαδική Αζανία (πόλη - κράτος

Ψωφίδας) και ήτο "παλαιοαρκαδική πόλις" ή "παλαιοαρκαδικός οικισµός".
Το παλαιότερο γραπτό µνηµείο για την κωµόπολη είναι ένα αυτόγραφο σηµείωµα
του 1533, σε χειρόγραφο τεύχος της βιβλιοθήκης του

Πα- τριαρχείου Ιεροσολύµων όπου αναγράφεται ως "η µεγάλη ∆ίβρις

Μορέος Πελοποννήσου" προφανώς προς διαχωρισµό από τους υπάρχοντες

άλλους δύο οικισµούς µε το αυτό όνοµα, της ∆ίβρης Βορείου Ηπείρου και

της ∆ίβρης Φθιώτιδας και ίσως της πιθανολογούµενης τετάρτης ∆ίβρης

της Ν. Ιταλίας. Άλλα γραπτά στοιχεία ή αποδείξεις για το

αρχαιοελληνικό και το µεσαιωνικό παρελθόν της ∆ίβρης δεν έχουν

βρεθεί µέχρι στιγµής. Αν όµως λάβουµε υπόψιν µας την ύπαρξη του

παλαιοβυζαντινού ή Βυζαντινού ναού της Αγίας Τριάδας (12ος - 13ος αι.
ή κατ'άλλους παλαιοχριστιανικός του 6ου αι.) και τα άλλα

παραδοσιακά µνηµεία, τον ρόλο που διεδραµάτισε στον

απελευθερωτικό αγώνα επί Τουρκοκρατίας και την ενδιαφέρουσα

ιστορική διαδροµή της, εικάζουµε ότι πρέπει να ήταν µία ακµάζουσα

τοπι- κή κοινωνία, από παλαιοτάτων χρόνων.

Ο ∆ήµος Λαµπείας περιλαµβάνει τρία χωριά, το οµώνυµο

χωριό Λαµπεία ή ∆ίβρη, την Ορεινή ή Μοστενίτσα και τον Αστρά.

Βρίσκεται στην νοτιοδυτική πλευρά του Ερυµάνθου και ανήκει στο νοµό

Ηλείας. Κατέχει έκταση περίπου 72,4 χιλιοµετρικά στρέµµατα και

σύµφωνα µε την απογραφή του 1991, αριθµεί 1.243 µόνιµους κατοίκους.

Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 70 χιλιοµέτρων από την Πάτρα, µέσω της

οδού "111" Πατρών - Τριπόλεως, και 250 περίπου χιλιόµετρα από την

Αθήνα, µέσω της Εθνικής Οδού Αθηνών-Κορίνθου- Τριπόλεως- Πατρών.

Απόσπασμα από το βιβλίο "Τα χωριά νοτίως του Ερυμάνθου" του Βασίλη Τακτικού