Η Πλάκα αποτελεί ∆ηµοτικό ∆ιαµέρισµα του νεοσύστατου ∆ήµου Αροανίας
όπως αυτός δηµιουργήθηκε µε το σχέδιο Καποδίστριας.

Είναι κτισµένη στους δυτικούς πρόποδες του πρ. Ηλιού, παραφυάδας
του όρους Ερύµανθος, προς την αριστερή όχθη του ποταµού

Ερύµανθου (Νουσαΐτικου ποταµού), από τον οποίο χωρίζεται ο ∆ήµος

Αροανίας µε την Ηλεία.

Το χωριό ευρίσκεται σε υψόµετρο 800 µέτρα περίπου, και κατά

την τελευταία απογραφή του έτους 1991 είχε πληθυσµό 175 κατοίκους.

Είναι από εκείνα τα χωριά, που πολλοί νέοι έχουν παραµείνει στον τόπο

τους και δεν ακολούθησαν το παράδειγµα άλλων χωριών της περιοχής µας που εγκατέλειψαν
τις ρίζες τους, αναζητώντας καλύτερη ζωή σε άλλα µέρη.

Το παλαιότερο όνοµα του χωριού ήταν Μορόχοβα και πιθανόν να

είναι Σλάβικη η ρίζα του, για τούτο και τα τελευταία χρόνια µετονοµάστηκε
σε Πλάκα. Από τα ερείπια συνοικισµών και ναών σε διάφορα σηµεία

πλησίον του χωριού βγαίνει το συµπέρασµα ότι είναι αρκετά παλαιό χωριό.
Πάντως στη µεγάλη απογραφή "Γριµάνη" που έγινε από τους Ενετούς

το έτος 1700, κατά τη διάρκεια της παραµονής τους στην Πελοπόννησο,
αναφέρεται µε το όνοµα Μορόχοβα και µε πληθυσµό 79 κατοίκους: 19 οικογένειες,
42 άνδρες και 37 γυναίκες. Κατά δε την απογραφή του έτους

1900 η Μορόχοβα είχε πληθυσµό 195 κατοίκου και 40 οικογένειες.

Aνάµεσα στις επιβλητικές και µεγαλόπρεπες βουνοκορφές του αγέραστου Ολωνού,
στην ευρύχωρη και τραχιά χαράδρα που σχηµατίζεται

απ'την προέκταση του Ερύµανθου, Ψηλές Κορφές στη µια µεριά και του

Αστρά ή Αστερίωνα στην άλλη, κυλάει ορµητικά τα νερά του ο ποταµός

Ερύµανθος. Έχει τις πηγές του στις νότιες πλαγιές του Ολωνού και οι χείµαρροι
που σχηµατίζονται κατεβαίνουν ορµητικοί απ'τα χωριά

Πλατανίτσα (Γερµοτσάνι), Αγράµπελα (Πορετσό), Πλάκα

(Μορόχοβα), Αστράς (Νουσά) και ενώνονται στα Τριπόταµα µε τον

Αροάνιο και τον Σειραίο. Μέσα στη χαράδρα αυτή, δέκα χιλιόµετρα

απ'τα Τριπόταµα βρίσκονται τ'Αγράµπελα και τρία χιλιόµετρα µετά η Πλατανίτσα.

Χτισµένα απ'τα χρόνια τα παλιά, τ'Αγράµπελα στην Ελατόφυτη

Πλαγιά του Ερυµάνθου, σε υψοµ. 820 µ. και η Πλατανίτσα σε υψόµ. 940µ.,
φαντάζουν εξώκοσµα και µυστηριακά. Οι δύο αυτοί οικισµοί µαζί

αποτελούν το ∆ηµοτικό ∆ιαµέρισµα Αγραµπέλων, που ανήκει στο

∆ήµο Αροανίας, µετά την συνένωση των Κοινοτήτων µε το σχέδιο

Καποδίστριας. Η κτηµατική περιφέρεια των δύο χωριών είναι 25.000

στρέµµατα, απ'τα οποία 1.200 στρεµ. είναι γεωργική γη, 6.400 στρεµ.

βοσκότοποι και τα υπόλοιπα δασικές εκτάσεις.

Οι ρεµατιές τους κατάφυτες από αγράµπελες και πλατάνια

έδωσαν την νεώτερη ονοµασία σ'αυτούς τους οικισµούς, από Πορετσό

σε Αγρά- µπελα και από Γερµοτσάνι σε Πλατανίτσα. Η ιστορία των

δύο αυτών οικι- σµών χάνεται στα βάθη των αιώνων, πότε όµως

ιδρύθηκαν δεν έχει εξακριβωθεί.

Το Λεχούρι ένα µαζεµένο χωριό στους πρόποδες κι αυτό του

Ερυµάνθου σε υψόµετρο περισσότερο απο 800µ.οπού η

αµφιθεατρική του όψη προσδίδει ιδιέταιρη οµορφιά.Το Λεχουρι αναφέρεται και
στην απογραφή "Γριµάνι" που έγινε το έτος 1700 από τους Ενετούς, κατά τη

διάρκεια της παραµονής τους στην Πελοπόννησο, µε πληθυσµό 172
κατοίκους: 40 οικογένειες, 86 άνδρες, 86 γυναίκες.

Σύµφωνα µε τον ιστορικό της νεότερης εποχής Γεώργιο Παπανδρέου,
στις θέσεις Βιλιβίνα και Αλυσσός υπήρχαν ρωµαϊκές κατοικίες και

τάφοι. Στα νεώτερα χρόνια πριν την απελευθέρωση της πατρίδας µας από

τους Τούρκους, ο πατέρας του Γεώργιου Λεχουρίτη (ή Καπετάν Γιώργης

Λεχουρίτης), ο Αναγνώστης Λεχουρίτης, ήταν µωρογιάννης διορισµένος

από τους Τούρκους και εισέπραττε τους φόρους 32 χωριών της περιοχής,

πολλές φορές βίαια. Ο Καπετάν Γιώργης (Παπαδόπουλος) Λεχουρίτης,

γιός του Αναγνώστη, ανέπτυξε έντονη δράση κατά τους αγώνες της πατρί-

δας µας ενάντια στους Τούρκους κατακτητές κι έφτασε στο βαθµό του

Χιλιάρχου. Αξίζει εδώ να σταθούµε, για να αναφερθούµε στη µεγάλη

του προσφορά κατά τους πολύνεκρους αυτούς αγώνες. Ο Γεώργιος

Λεχουρί- της έκανε σπουδές στην περίφηµη τότε Σχολή του Σοπωτού, στη

συνέχεια πήγε στα Επτάνησα και κατατάχθηκε στον Αγγλικό στρατό,

όπου πολύ γρήγορα εξελίχθηκε, φτάνοντας στο βαθµό του λοχαγού.

Αργότερα το 1829 παντρεύτηκε την ανιψιά του Κολοκοτρώνη Βενέτα,

λόγω της φήµης του κατά τους αγώνες του Έθνους και τη µόρφωση

του.

Ο Καπετάν Γεωρ. Λεχουρίτης έλαβε µέρος πρωτοστατώντας σε

πολλές σπουδαίες µάχες στο πλευρό των Κολοκοτρώνη, Καραϊσκάκη, Πετιµεζά,
Ζαΐµη και άλλων. Έλαβε δε µέρος στις µάχες του Φαλήρου, όπου

εκεί σκοτώθηκε ο Καραϊσκάκης, στη µάχη των ∆ερβενακίων, Λεβιδίου, Ακράτας,
Λάλα, καθώς και στην απελευθέρωση των Καλαβρύτων, 20-21

Μάρτη 1821.

Το ∆εσινό είναι ένα µικρό ορεινό χωριό, που ανήκει στο ∆ήµο Αροανίας

της Επαρχίας Καλαβρύτων. Πριν από τη συνένωση των κοινοτήτων µε

το σχέδιο Ι. Καποδίστριας, το ∆εσινό αποτελούσε αυτόνοµη κοινότητα,

από το έτος 1919 που αποσπάσθηκε από την κοινότητα των Καµενιανών.

Το όνοµα του χωριού είναι µάλλον ελληνόφωνο και πιθανόν να

προέρχεται από κάποιον αναγραµµατισµό της λέξης Στενόν σε Τεσινόν

Ντεσινό. Σε πολλά έγγραφα πριν το 1821 το συναντούµε µ'αυτές τις

ονοµασίες, µετά δε το 1821 το συναντούµε, µε την σηµερινή ονοµασία

∆εσινό. Πράγµατι, το χωριό είναι χτισµένο σε στενή και άγονη

περιοχή, έκτασης έξι τετραγωνικά χιλιόµετρα σε υψόµετρο 860µ.

περίπου. Λόγω του άγονου της περιοχής, πολλοί ∆εσιναίοι

ακολούθησαν το γενικό ρεύµα της µετανάστευσης στο εσωτερικό και

το εξωτερικό. Πολλοί µετοικούν και εγκαθίστανται σε γόνιµες

περιοχές του νοµού Ηλείας, που είχαν σταφιδάµπελο, αλλά και σε

άλλα µέρη για καλύτερο βιοπορισµό. Κατά την τελευταία απογραφή

του έτους 1991 το χωριό είχε µόνο 32 κατοίκους, όσους και ο οικισµός

∆ροβολοβού της κοινότητας Καµενιανών. Πολλές µορφές αγωνιστών

ξεπήδησαν από τούτο το µικρό χωριό κατά τον ιερό απελευθερωτικό

αγώνα του 1821. Το ∆εσινό ήταν πατρίδα του προ ετών επισκόπου

Κεφαλληνίας, ∆αµασκηνού Πολυδωρόπουλου και του µεγάλου επίσης

ιστοριοδίφη της πατρίδας µας αειµνήστου πρωθιερέα Νικόλαου

Παπαδόπουλου. Κατά την καλλιέργεια της γης από τους κατοίκους, προ

ετών βγήκαν στην επιφάνεια πολλά ευρήµατα, (αρχαία, βυζαντινά και

ρωµαϊκά νοµίσµατα), στη θέση Βουράλωνα. Το πιθανότερο είναι τα

ευρήµατα αυτά να αποτελούν αποµεινάρια της αρχαίας πόλης-κράτους

Ψωφίδας στην οποία άνηκε ολόκληρη αυτή η περιοχή.

Το ∆εσινό, µαζί µε τα άλλα δυο γειτονικά χωριά, Καµενιάνοι και

∆ροβολοβό πρέπει να αποτελέσουν αντικείµενο προς έρευνα και

αξιοποίηση, λόγω των πολλών αρχαίων ευρηµάτων, αλλά και για την

µεγάλη προσφορά τους στους µυριόνεκρους αγώνες της πατρίδας µας.

Απόσπασμα από το βιβλίο "Τα χωριά νοτίως του Ερυμάνθου" του Βασίλη Τακτικού