Θεσμοί και δράσεις πανελλήνιας εμβέλειας που καθιερώθηκαν με το πέρασμα των χρόνων λαμβάνουν χώρα στην Ηλεία τους καλοκαιρινούς κυρίως μήνες συγκεντρώνοντας το ενδιαφέρον χιλιάδων ντόπιων και επισκεπτών.
Το Φεστιβάλ της Αρχαίας Ήλιδας
Έχει δώσει τη δυνατότητα σε όλους να γνωριστούν με την αρχαία ελληνική δραματουργία. Δεκάδες παραστάσεις από καταξιωμένους καλλιτέχνες έχουν δοθεί στο αρχαίο αρχικά και στο μικρό σύγχρονο θέατρο της Ήλιδας από πέρυσι. Μουσικά σύνολα, σολίστ της κλασικής αλλά και της παραδοσιακής και σύγχρονης μουσικής, έχουν εμφανιστεί στο κάστρο Χλεμούτσι στο πλαίσιο του Φεστιβάλ της Ήλιδας.
Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας
Στο σύγχρονο πέτρινο θέατρο του Φλόκα στην περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας κτισμένο κατά τα σχέδια του θεάτρου της Επιδαύρου, έχουν φιλοξενηθεί παραστάσεις διεθνώς καλλιτεχνών του χορού, της όπερας, της κλασικής μουσικής και του θεάτρου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας που διεξάγεται από τον Ιούνιο έως το Σεπτέμβριο κάθε χρόνο. Παράλληλα, ορισμένες παραστάσεις λαμβάνουν χώρα στο μικρό θέατρο που βρίσκεται στον πευκόφυτο λόφο Δρούβα. Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για παιδιά και Νέους
Η ίδρυση του διεθνούς φεστιβάλ Κινηματογράφου για παιδιά και Νέους Αρχαίας Ολυμπίας δίνει ζωή και χρώμα στους χειμερινούς μήνες με τις προβολές και τις παράλληλες εκδηλώσεις του, στον Πύργο, την Αμαλιάδα, τη Γαστούνη, τη Ζαχάρω, την Αρχαία Ολυμπία. Ταινίες αξιόλογες από όλες τις χώρες του κόσμου, συγγραφείς και σκηνοθέτες, άνθρωποι που δραστηριοποιούνται σε όλους τους τομείς της σύγχρονης κινηματογραφικής παραγωγής δίνουν εδώ το ραντεβού τους κάθε Δεκέμβριο.
Γιορτή Σταφίδας
Κοντά σε αυτό και η γιορτή της Σταφίδας στην Κρέστενα που πλέον έχει αποκτήσει με τα χρόνια δικό της χώρο διεξαγωγής, αλλά και εγκαταστάσεις στις οποίες περιλαμβάνονται μικρό υπαίθριο θέατρο για πολιτιστικές εκδηλώσεις που γίνονται κάθε καλοκαίρι. Γιορτές απόδημου Ελληνισμού Οι εκδηλώσεις που είναι αφιερωμένες στον απόδημο ελληνισμό στον Άγιο Ιωάννη των Μακρισίων κάθε καλοκαίρι δίνουν το δικό τους στίγμα στον τομέα των πολιτιστικών δρώμενων., Συναυλίες, εκθέσεις ζωγραφικής και γλυπτικής3, συνδυασμένες με θρησκευτικές εκδηλώσεις, συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον χιλιάδων επισκεπτών.
Ινστιτούτο Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας
Στο πλαίσιο της λειτουργίας του «Σωσίπολις» πραγματοποιούνται κατ’ έτος εκδηλώσεις και συνέδρια του Διεθνούς Ινστιτούτου Αρχαίας Ελληνικής ιστορίας με τη συμμετοχή Ελλήνων αλλά και ξένων καθηγητών πανεπιστημίων από όλο τον κόσμο. Από το 2008 αναπαλαιώνεται το μοναδικής αρχιτεκτονικής κτίριο του πρώην Ινστιτούτου του ΑΣΟ στην είσοδο του Πύργου, το οποίο θα αποτελέσει τη μόνιμη έδρα του «Σωσίπολις» και θα δώσει άλλη πνοή στη λειτουργία του, την διάδοση και την έρευνα στον τομέα του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού.
Ινστιτούτο Φιλοσοφίας
Το Ινστιτούτο Φιλοσοφίας με έδρα τα Γρανιτσέικα στον Άγιο Ιωάννη του Πύργου, είναι αποτέλεσμα μιας προσπάθειας Ελλήνων και Ηλείων πρωτίστως καθηγητών Πανεπιστημίου, που προσφέρουν πολλά στη γνώση, στη μελέτη, την ανάλυση, τη διάδοση και κατανόηση της αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας, της βάσης του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού μας.
Ιππική έκθεση της Ανδραβίδας
Αξίζει να αναφερθούμε στην Ιππική έκθεση της Ανδραβίδας που για ογδόντα σχεδόν χρόνια πραγματοποιείται κάθε χρόνο, στην Ανδραβίδα. Όλες οι φυλές των αλόγων, αναβάτες και ιδιοκτήτες αλόγων από όλη την Ελλάδα διαγωνίζονται εδώ, στα μέσα Σεπτεμβρίου. Η έκθεση συνδυάζεται με τη γιορτή της Αγίας Σοφίας Ανδραβίδας και περιλαμβάνει πολλές παράλληλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Το πανηγύρι του Βάραγκα
Άλογα αλλά και προϊόντα της Ηλειακής γης, μπορεί κανείς να διαπραγματευτεί και να προμηθευτεί στο ετήσιο αντάμωμα Ηλείων και Γορτυνίων στην παραδοσιακή εμποροπανήγυρη του Βάραγκα που διεξάγεται στην ομώνυμη ειδυλλιακή τοποθεσία του Δήμου Ωλένης. Πρόκειται για τα πλέον φημισμένα παραδοσιακά πανηγύρια του τόπου μας.
Στο Τζάμι Πηνείας
Στις 29 Αυγούστου κάθε χρόνο ανήμερα του Αηγιάννη του Νηστευτή πραγματοποιείται μεγάλο πανηγύρι στο δήμο Πηνείας στη θέση Τζάμι. Πρόκειται για ένας από τα πιο παλιά πανηγύρια της περιοχής που αναφέρεται από την εποχή του βυζαντίου.
Λαϊκά δρώμενα
Πλήθος λαϊκών δρωμένων αναβιώνουν σ’ ολόκληρη την Ηλεία σε συνέχεια της μακραίωνης παράδοσής της. Πιο ενδιαφέρον από αυτά ο Γεννιτσαρίστικος χορός που αναβιώνει κάθε χρόνο στα Λεχαινά την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς.
Πρόκειται για έθιμο με Διονυσιακές ρίζες που η τοπική κοινωνία διατηρεί με σεβασμό.
«Το κάψιμο του Αράπη» στη Γαστούνη που αναβιώνει κάθε χρόνο την Τρίτη του Πάσχα, ο Κλείδωνας του Αγιανιού στις 23 Ιουνίου στην Κάτω Παναγιά, το έθιμο της Κουλτούρας ανήμερα του Αγιώργη σε πάρα πολλές περιοχές του νομού, αλευρώματα και γαϊδουρομαχίες στην Αλφειούσα.
Μεγαλείο όμως στην Ηλεία αποτελούν τα καλοκαιρινά πανηγύρια που γεμίζουν με εκδηλώσςεις από τον Ιούλιο μέχρι το τέλος Αυγούστου.