Γράφει η Ελένη Βενιέρη

Πολιτικός Επιστήμων, Διεθνολόγος

Ο Δήμος Αθηναίων μας ξεναγεί στις δράσεις του προτρέποντάς μας να δούμε τα «όνειρα», τη «δημιουργία» αλλά και τα «εργαλεία» της Δημοτικής Αρχής για τους κατοίκους της, θυμίζοντάς μας ότι όνειρα και δημιουργία συμβαδίζουν, ενώ δημιουργία χωρίς όνειρο είναι απλή διεκπεραίωση και όνειρο χωρίς δημιουργία είναι ουτοπία.

Οι δημότες κατηγοριοποιούνται σε ομάδες για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των προβλημάτων τους, σύμφωνα και με τον ιστότοπο του Δήμου Αθηναίων[1]. Στην παρουσίαση αυτή, θα ασχοληθούμε με εκείνες τις δομές που αφορούν τα παιδιά, τις γυναίκες, την υγεία και προληπτική ιατρική, την εκπαίδευση, τον εθελοντισμό, τις Τέχνες – Πολιτισμό – Αθλητισμό.

Παιδιά

Απώτερος σκοπός της πολιτικής για τα παιδιά είναι να αγαπήσουν την Αθήνα και να αναπτύξουν ταυτόχρονα αίσθημα ευθύνης μέσα από τη συμμετοχή τους σε συγκεκριμένες δράσεις. Τα παιδιά προσφέρουν ένα από τα ουσιαστικότερα κίνητρα δημιουργίας «εργαλείων» πολιτικής. Αναδεικνύονται πρωταγωνιστές σε προγράμματα τεχνικού, κοινωνικού ή πολιτιστικού περιεχομένου.

Ο Καλλικρατικός Δήμος έχει στην αρμοδιότητά του, 413 Σχολεία και 82 Παιδικούς Σταθμούς, οι οποίοι, με χρέωση ή χωρίς, φιλοξενούν καθημερινά περίπου πέντε χιλιάδες πεντακόσια παιδιά, καθιστώντας το δίκτυο Παιδικών Σταθμών το μεγαλύτερο στα Βαλκάνια και ένα από τα σημαντικότερα της Ευρώπης. Διαθέτει σύγχρονες και ασφαλείς παιδικές χαρές ώστε να ελαχιστοποιούνται τα παιδικά ατυχήματα. Η διάγνωση των αναγκών των παιδιών με αναπηρία, οδήγησε στην πρώτη παιδική χαρά με πρόσβαση και ειδικά όργανα γι’ αυτά. Στον Άγιο Ανδρέα Αττικής, σε μία πευκόφυτη έκταση 180 στρεμμάτων βρίσκονται οι παιδικές εξοχές του Δήμου Αθηναίων με δυνατότητα φιλοξενίας 1.200 παιδιών. Οι εγκαταστάσεις αυτές διατίθενται τα Σαββατοκύριακα για τη φιλοξενία και την αναψυχή οικογενειών με παιδιά ΑμεΑ. Ο Δήμος παρέχει κοινωνική στήριξη στα παιδιά, υποστηρίζοντας Κέντρα Μέριμνας που δραστηριοποιούνται κυρίως στον τομέα της σίτισης σε παιδιά με προβλήματα ένταξης, κοινωνικά ή οικονομικά.

Γυναίκες 

Το Γραφείο Ισότητας είναι το «εργαλείο» του Δήμου για την στήριξη των γυναικών. Μελετά, συστηματικά, τα προβλήματα όλων των γυναικών, ελληνίδων και μη, όπως ανεργία, χαμηλό εισόδημα, κακοποίηση στο σπίτι και φροντίζει για την επίλυσή τους. Ταυτόχρονα, λειτουργεί ως Συμβουλευτικός Σταθμός για οικογενειακά θέματα σε οικογένειες, ζευγάρια και μεμονωμένα άτομα που έχουν ανάγκη. Στο πλευρό των εργαζόμενων μητέρων, ο Δήμος προσθέτει συνεχώς στο δίκτυο των παιδικών σταθμών διατηρώντας υψηλά την ποιότητα και χαμηλά το κόστος.

Υγεία & Προληπτική Ιατρική 

Όραμα του Δήμου είναι η λειτουργική ανασυγκρότηση του συστήματος παροχής υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής αλληλεγγύης με στόχο την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού, αποδοτικού συστήματος Πρωτοβάθμιας Υγείας στην Αθήνα. Επιδιώκει την εύκολη προσβασιμότητα για κάθε δημότη σε πληρέστερη και ποιοτικότερη παροχή υπηρεσιών υγείας στα επτά Δημοτικά Ιατρεία, τα οποία βρίσκονται διαμοιρασμένα σε έξι από τις επτά Δημοτικές Κοινότητες του Δήμου Αθηναίων. Στο επίκεντρο βρίσκεται πάντα η πρόληψη, αγωγή και προαγωγή της υγείας η οποία θα περιλαμβάνει:

• Περιοδική εκτίμηση της κατάστασης της υγείας των Δημοτών.
• Πρόληψη των περισσότερων συχνών νοσημάτων και προβλημάτων υγείας.
• Διαχείριση μειζόνων παραγόντων κινδύνου, όπως κάπνισμα, παχυσαρκία.

Εκπαίδευση

Ο Δήμος Αθηναίων, προκειμένου να διασφαλίσει και να βελτιώσει τις συνθήκες ανάπτυξης των γνώσεων, δημιούργησε το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης. Εκεί υλοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται σε ιδιωτικές, δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις, Ο.Τ.Α., συνδικαλιστικούς φορείς και σωματεία, ανέργους και στελέχη επιχειρήσεων, με στόχο την παροχή συνεχιζόμενης, και χωρίς διακρίσεις, επαγγελματική κατάρτιση.

Εθελοντισμός

Ο εθελοντισμός είναι ένα θέμα που μας αφορά όλους, ανεξαρτήτως κοινωνικοοικονομικής τάξης ή επαγγελματικής κατεύθυνσης. Συνιστά επιμορφωτική λειτουργία που ενδυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη και η αναγκαιότητά της εντείνεται σε περιόδους κρίσης. Το γραφείο Εθελοντισμού του Δήμου ιδρύθηκε για να στηρίξει, συντονίσει, σχεδιάσει τη μορφή συνεργασίας και συνεννόησης με όλους τους ανεξάρτητους εθελοντές και τις οργανώσεις της Κοινωνίας των πολιτών που είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν προς όφελος των δημοτών. Το γραφείο επιδιώκει τη διατήρηση της αυτονομίας των εθελοντών, αλλά ταυτόχρονα διαμορφώνει ένα ευέλικτο πλαίσιο δράσεων στο οποίο να μπορούν να συμμετέχουν οι μεμονωμένοι εθελοντές με συγκεκριμένα καθήκοντα. Στην ιστοσελίδα του Δήμου Αθηναίων για τα θέματα αυτά παραθέτονται κάποια βασικά πλεονεκτήματα του εθελοντισμού, όπως η στοχοθέτηση και η επίτευξη στόχων, η δουλειά σε ομάδα, η γνωριμία με ενδιαφέροντες ανθρώπους, η διεύρυνση γνώσεων και άλλα πολλά. Ως βασικό πρόβλημα, αναγνωρίζεται η εξεύρεση χρόνου, κάτι που προσπαθεί να επιλυθεί από τη μεγάλη ευελιξία των προγραμμάτων. Τελικά, το πιο ουσιαστικό και εδώ είναι η απόφαση ότι ο εθελοντισμός σου ταιριάζει. Τα αποτελέσματα της δράσης του εθελοντή είναι τόσο άμεσα που επιτρέπουν την πολυτέλεια της συνειδητοποίησης ότι μπορεί να κάνει τα πράγματα καλύτερα. Γίνεται πιο υπεύθυνος, αφού κάποιοι άλλοι άνθρωποι βασίζονται στη βοήθειά του.

Η διαδικασία του να γίνεις εθελοντής είναι σχετικά απλή. Ξεκινά από ένα ερωτηματολόγιο και καταλήγει σε μία διερευνητική συνέντευξη. Αν ο υποψήφιος βρει τη δράση που πραγματικά του ταιριάζει, τότε ο εθελοντισμός μπορεί να του προσφέρει απίστευτες εμπειρίες.

Τέχνες – Πολιτισμός – Αθλητισμός

Ο Δήμος Αθηναίων εργάζεται με στόχο την ποιοτικότερη ψυχαγωγία υψηλού επιπέδου σε κάθε γειτονιά της πόλης μας. Στο πλαίσιο αυτό της προαγωγής των τεχνών και του πολιτισμού, κύριος φορέας πολιτισμού είναι ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (Ο.Π.Α.Ν.), ενώ σημαντικός φορέας με πολιτιστική δράση είναι και η «Τεχνόπολις».

Το αθλητικό πρόγραμμα του Δήμου υλοποιείται μέσω του Ο.Π.Α.Ν., ο οποίος κατασκευάζει και διαχειρίζεται αθλητικούς χώρους και εποπτεύει τη λειτουργία των παιδικών χαρών[2]. Στόχος είναι η διαρκής βελτίωση των υποδομών και των προγραμμάτων του, καθώς και η εισαγωγή νέων τεχνολογιών.

Ο Δήμος δίνει έμφαση στις αθλητικές εκδηλώσεις για παιδιά, μία από τις οποίες είναι οι «Αθλοπαιδιές». Πρόκειται για πρόγραμμα γνωριμίας των μαθητών των δημοτικών σχολείων της Αθήνας με δεκατρία Ολυμπιακά Αθλήματα στο θεωρητικό κύκλο του οποίου συμμετέχουν κάθε χρόνο περισσότερα από 14.000 παιδιά (9-12 ετών) και στον πρακτικό κύκλο, περισσότερα από 7.200 παιδιά είναι ενεργά. Οι «Αθλοπαιδιές» πραγματοποιούνται και στις επτά Δημοτικές Κοινότητες του Δήμου Αθηναίων. Συγκεκριμένα, στις αθλητικές εγκαταστάσεις του Ο.Ν.Α., στα προαύλια των σχολείων και σε άλλους αθλητικούς χώρους που εξασφαλίζουν οι διοργανωτές. Άλλες αθλητικές οργανώσεις με δυναμική συμμετοχή, είναι τα ετήσια αθλητικά τουρνουά καλαθοσφαίρισης «3 on 3» και πετοσφαίρισης «Μίνι Βόλεϊ». Τέλος, «οι Διεθνείς παιδικοί αγώνες» που διεξήχθησαν το 2009 στην Αθήνα, τελούν υπό την αιγίδα της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (Δ.Ο.Ε.) και αποτελούν το κορυφαίο θεσμό του παιδικού αθλητισμού. Ο Δήμος διαθέτει τις εγκαταστάσεις του, (ανοιχτά γήπεδα, γυμναστήρια, κλειστά γήπεδα, κολυμβητήρια) όχι μόνο στα παιδιά, αλλά και στους μεγάλους[3], συμπεριλαμβανομένων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες[4].

Σε ό,τι αφορά τον πολιτισμό, ο Δήμος διαθέτει πολιτιστικά κέντρα σε όλα τα δημοτικά του διαμερίσματα στα οποία προωθείται η κουλτούρα των πολιτιστικών δραστηριοτήτων και των προγραμμάτων δημιουργικής απασχόλησης. Επιπλέον, διαθέτει πληθώρα χώρων αφιερωμένων στον πολιτισμό, όπως μουσεία, βιβλιοθήκες, πινακοθήκες, πολιτιστικά και πνευματικά κέντρα, η «Τεχνόπολις» στο Γκάζι, αφιερωμένους στην προαγωγή κάθε είδους τέχνης. Ως τέχνη, και η μουσική προβάλλεται πολλαπλώς και μέσα από τέσσερα αυτοδύναμα Μουσικά Σύνολα του Δήμου Αθηναίων. Η Φιλαρμονική του Δήμου Αθηναίων[5] ιδρύθηκε το 1885 και έλαβε μέρος στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896. Αποτελείται από 107 καταξιωμένους καλλιτέχνες, έχει τιμηθεί πολλές φορές για το έργο και την προσφορά της και ανταγωνίζεται επάξια, καλύτερα μουσικά σύνολα της Ευρώπης. Η Συμφωνική ορχήστρα[6] ιδρύθηκε το 1996 και έχει καταφέρει να πρωταγωνιστεί σε εγχώριες ή παγκόσμιες μουσικές διοργανώσεις. To Εργαστήρι Ελληνικής Μουσικής[7] ιδρύθηκε το 1998, με σκοπό τη διάδοση και διάσωση της «καλής» ελληνικής μουσικής. Έχει εμφανιστεί σε εξαιρετικά σημαντικές συναυλίες συνοδεύοντας μεγάλα ονόματα του ελληνικού τραγουδιού. Η Χορωδία των Μουσικών Συνόλων[8] του Δήμου Αθηναίων ιδρύεται το 1999, φιλοδοξώντας να γεφυρώσει το χώρο ανάμεσα στο αμιγώς λυρικό ή συμφωνικό ρεπερτόριο, την αθηναϊκή πολυφωνική παράδοση και τη σύγχρονη λόγια δημιουργία με πλούσια μουσική παρουσία. Η Big Band[9] του Δήμου είναι ένα διευρυμένο τζαζ μουσικό σύνολο. Απαρτίζεται από εκτελεστές υψηλοτάτου επιπέδου, με ευελιξία, οι οποίοι εκφράζουν την ελληνική προσέγγιση στην ερμηνεία της jazz και συνθέτουν ένα ξεχωριστό ηχητικό γεγονός.

Τέλος, ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας και η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων διαθέτουν πλούτο εκδόσεων. Τις πολυτελείς εκδόσεις, οι οποίες καταγράφουν σημαντικό τμήμα από τη σύγχρονη πολιτιστική ιστορία του τόπου μας, μπορούν να προμηθευτούν οι δημότες, και όχι μόνο, αφού είναι προς πώληση στο Πνευματικό Κέντρο (Ακαδημίας 50).

Οι δράσεις και τα προγράμματα του Δήμου Αθηναίων, τα οποία παρουσιάζονται αναλυτικότερα στην ιστοσελίδα του Δήμου, συμβάλουν στη δυνατότητα μεγιστοποίησης της απόλαυσης την οποία δύναται να προσφέρει η πόλη στον πολίτη καθώς και αξιοποίησης όλων των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων.