Σειρά: Κοινωνία Πολιτών

Προαγωγή της κοινωνικής ένταξης

Ως ανεπίσημη και άτυπη εμπειρία μάθησης, ο εθελοντισμός προσφέρει πραγματικές ευκαιρίες σε όσους είναι αποκλεισμένοι από το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς επίσης και στους μακροχρόνια άνεργους. Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, τα άτομα που έχουν συμμετάσχει σε εθελοντικές δραστηριότητες έχουν λιγότερες πιθανότητες να μείνουν άνεργα. Δεδομένου ότι σχεδόν ένας στους έξι νέους στην ΕΕ εγκαταλείπει το σχολείο πρόωρα και ένας στους τέσσερις νέους ενήλικους (25-29 ετών) δεν έχει ολοκληρώσει το ανώτερο επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι δεξιότητες που αποκτούν οι εθελοντές μπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικά πολύτιμες για την πρόσβαση στην απασχόληση και την προώθηση της κοινωνικής ένταξης.

Η οικονομική αξία του εθελοντισμού

Σύμφωνα με την έκθεση του πανεπιστημίου John Hopkins, με τίτλο «Μέτρηση της κοινωνίας των πολιτών και του εθελοντισμού», η οποία δημοσιεύθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2007, ο τομέας των Μη Κερδοσκοπικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) συμβάλλει στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν σε πολλές χώρες σχεδόν όσο και ο κατασκευαστικός και χρηματοπιστωτικός τομέας και δύο φορές περισσότερο από τον τομέα των υπηρεσιών κοινής ωφελείας. Αυτό σημαίνει ότι σε αυτόν οφείλεται το 5-7% του ΑΕΠ των χωρών όπου έχει διεξαχθεί η έρευνα. Αυτά τα πορίσματα προκύπτουν από στοιχεία που προήλθαν από τις επίσημες στατιστικές υπηρεσίες οκτώ χωρών (Αυστραλία, Βέλγιο, Καναδάς, Τσεχική Δημοκρατία, Γαλλία, Ιαπωνία, Νέα Ζηλανδία και Ηνωμένες Πολιτείες). Αυτό υποδηλώνει σαφώς ότι όλο και περισσότερες χώρες αναγνωρίζουν τη σημασία της συμπερίληψης του εθελοντισμού στους εθνικούς λογαριασμούς τους αναγνωρίζοντας έμπρακτα την σημαντικότητα του τρίτου τομέα της οικονομίας της λεγόμενης «κοινωνικής οικονομίας» στο ΑΕΠ τους. Η κοινωνική οικονομία σα θεσμός αλλά και σαν απάντηση στα οικονομικά αδιέξοδα των καιρών μας θα αναπτυχθεί αναλυτικά στο κεφάλαιο …. του βιβλίου αυτού. Όμως στο σημείο αυτό θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθεί, επιγραμματικά, η συμβολή του εθελοντισμού στην ανάπτυξή της.

Ο εθελοντισμός είναι βασικός συντελεστής ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας και της απασχόλησης αφού ένα σημαντικό κομμάτι των υπηρεσιών που παρέχει στο κοινωνικό σύνολο μπορεί να καλυφθεί από μη κερδοσκοπικούς φορείς που βασίζονται στην επένδυση κοινωνικού κεφαλαίου και παράγουν οικονομικό αποτέλεσμα, χωρίς κέρδος για τους επενδυτές. Το περιεχόμενο του εθελοντισμού που σχετίζεται με την κοινωνική οικονομία χρειάζεται στρατηγική και επινοητικότητα προκειμένου να απεγκλωβιστούν οι κοινωνικές δυνάμεις από την αδράνεια και να στραφούν προς την εθελοντική προσφορά. Προσκλητήριο συμμετοχής σε κάτι τέτοιο, μπορεί να είναι το πώς θα αντιμετωπιστεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου μέχρι η στροφή του επενδυτικού ενδιαφέροντος των κατασκευαστών κατοικίας από τα μεγάλα αστικά κέντρα προς την ύπαιθρο. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που χρειάζεται είναι ένα νέο κύμα πληροφόρησης για τις ευκαιρίες που μπορούν να δημιουργηθούν για νέες – διαφορετικές επενδύσεις σε συμμαχία με τον τοπικό και συνοικιακό τύπο και τις διαδικτυακές κοινότητες ώστε να δημιουργηθεί ένα βιώσιμο εναλλακτικό δίκτυο ενημέρωσης το οποίο να προβάλλει και να διαχέει τις πρωτοβουλίες πολιτών που θέλουν οργανωμένα να δημιουργήσουν βιώσιμες προοπτικές απασχόλησης με αποτέλεσμα να μπορούμε σήμερα να μιλάμε για εθελοντισμό και πράσινη επιχειρηματικότητα. Γίνεται λοιπόν εύκολα αντιληπτό ότι ο εθελοντισμός ως παράγοντας οικονομίας κι απασχόλησης δεν ήταν δυνατόν να υπάρξει στις προβιομηχανικές και βιομηχανικές κοινωνίες του παρελθόντος, τουλάχιστον σε αυτή την έκταση και φυσικά δεν ήταν δυνατό να υπάρξει καθόλου, εθελοντικό κομμάτι που να αφορά την αγροτική οικονομία και τη βιομηχανία.

Ο εθελοντισμός σαν παράγοντας οικονομίας κι απασχόλησης αποτελεί μια νέα ιστορική δυνατότητα και προοπτική που αναδεικνύεται στο δυτικό κόσμο και τις δυτικές δημοκρατίες παράλληλα με το φαινόμενο της εξάπλωσης των μη κυβερνητικών οργανώσεων, ενώ στα ολοκληρωτικά αποτελεί μια εντελώς διαφορετική υπόθεση.

Ο εθελοντισμός σήμερα δεν είναι μόνον συναίσθημα αλληλεγγύης, αλλά λογική διαδικασία με ανταποδοτικότητα στα πλαίσια της κοινωνικής οικονομίας. Έτσι, ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας του εθελοντισμού δε σημαίνει πως δεν υπάρχει και οικονομικός χαρακτήρας των δράσεων του εθελοντισμού. Αντιθέτως, οι ανθρώπινοι πόροι που συγκεντρώνονται μέσω εθελοντισμού και συγκροτούν το κοινωνικό κεφάλαιο, συμβάλλουν αποφασιστικά στο κομμάτι της κοινωνικής οικονομίας, δημιουργούν νέα πεδία επιχειρηματικότητας και εισοδήματα και συνεπώς την απασχόληση.

Εδώ ακριβώς βρίσκεται το κομβικό σημείο του εθελοντισμού και της ανάπτυξης της κοινωνίας των πολιτών στην υλική της βάση.

Ο εθελοντισμός μεταξύ των γενεών

Ο εθελοντισμός αυξάνει τον βαθμό σύνδεσης των νέων με την κοινότητά τους. Με την μεταβίβαση ευθύνης στους νέους ανθρώπους, τους επιτρέπει να κάνουν κάτι για τον εαυτό τους. Οι ηλικιωμένοι που προσφέρουν εθελοντικό έργο μπορούν να συνεισφέρουν με την πείρα και την ειδημοσύνη τους. Λόγω των δημογραφικών αλλαγών, ο εθελοντισμός των ηλικιωμένων είναι ένας τεράστιος αναξιοποίητος πόρος που ενυπάρχει στις κοινότητές μας. Όταν νέοι και ηλικιωμένοι άνθρωποι συμμετέχουν σε τοπικές δραστηριότητες, ο εθελοντισμός είναι ένα μέσο που φέρνει τις γενιές σε επαφή, τους παρέχει τη δυνατότητα ανταλλαγής γνώσεων και ενισχύει την αλληλοκατανόηση.

Ο εθελοντισμός στις διχασμένες κοινωνίες

Στη Βόρεια Ιρλανδία, οι εθελοντές που σε πολλές περιπτώσεις έλαβαν στήριξη μέσω της χρηματοδότησης των προγραμμάτων PEACE ή INTEREG διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στη συμφιλίωση και την οικοδόμηση της ειρήνης. Εθελοντές διαφόρων κοινωνικών και πολιτικών παραδόσεων και θρησκευτικών καταβολών συνεργάστηκαν επί συγκεκριμένων σχεδίων και μέσω αυτών των δραστηριοτήτων βοήθησαν στην αποκατάσταση των σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ διχασμένων κοινοτήτων. Παράλληλα αποτελέσματα παρατηρήθηκαν στην Κύπρο και τις χώρες της Βαλτικής.

Εθελοντισμός ενσωμάτωση και διαπολιτισμικός διάλογος

Ο εθελοντισμός διευκολύνει τους μετανάστες και των υπηκόους τρίτων χωρών να συμμετάσχουν στην τοπική κοινότητα. Διευκολύνει επίσης τον διαπολιτισμικό διάλογο και την ανταλλαγή εμπειριών και μπορεί επίσης να αποτελέσει ένα μέσο με το οποίο οι νέοι που εργάζονται εθελοντικά στο εξωτερικό μπορούν να αποκτήσουν μια θετική εμπειρία της πολυμορφίας και, συνεπώς, να συμβάλουν στην πρόληψη των διακρίσεων και των προκαταλήψεων ενώ ταυτόχρονα, η εθελοντική δραστηριότητα εξασφαλίζει αυξημένο αριθμό ευκαιριών για πολιτιστική έκφραση και συμμετοχή.

Εικονικός εθελοντισμός – Εθελοντισμός του διαδικτύου

Οι νέες τεχνολογίες στην ενέργεια, την πληροφόρηση και το διαδίκτυο δε συνιστούν απλά τα υλικά και τεχνολογικά δεδομένα της νέας οικονομίας, αλλά μία νέα πίστη και μεσολογία για έναν άλλο διαφορετικό κόσμο. Άλλωστε, πάντοτε, οι νέες τεχνολογίες είχαν τη δύναμη να κλονίσουν μια παλιά πίστη και μέθοδο επικοινωνίας και να διαμορφώσουν μια καινούρια. Η τυπογραφία, ο ατμός, το πετρέλαιο και ο ηλεκτρισμός άλλαξαν τα δεδομένα στη βιομηχανική εποχή. Σήμερα ο παντοδύναμος καταλύτης της εξέλιξης είναι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και απόλυτοι συνάρτηση με αυτούς το διαδίκτυο κι η διάχυση της πληροφορίας.

Εικονικός εθελοντισμός σημαίνει ότι τα καθήκοντα των εθελοντών εκπληρώνονται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει μέσω του διαδικτύου, γεγονός που επιτρέπει την εθελοντική δραστηριότητα όσων, λόγω περιορισμένου χρόνου, προσωπικής προτίμησης, αναπηρίας, οικιακών υποχρεώσεων, ή του τόπου διαμονής τους δεν έχουν τη δυνατότητα ή δεν είναι πρόθυμοι να εργαστούν εθελοντικά επί τόπου. Άλλωστε το διαδίκτυο μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο σε αυτό που λέγεται ποιότητα στην πολιτική επικοινωνία, χρηστική ενημέρωση, αλλά και απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων, έχοντας στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος το όφελος το οποίο μπορεί να προκύψει σε σχέση με το όραμα της Κοινωνίας των Πολιτών.

Υπάρχουν χιλιάδες εθελοντές που γράφουν στον τοπικό τύπο και στο θεματικό τύπο μεταδίδοντας δωρεάν ωφέλιμη γνώση και πληροφόρηση. Πέρα από αυτό υπάρχουν, πολλές αυθόρμητες κινήσεις στο επίπεδο διαδικτύου προς αυτό το σκοπό. Οι ηλεκτρονικές εφημερίδες και τα ηλεκτρονικά περιοδικά που ουσιαστικά δίνουν νέες διαστάσεις στη διαδραστική – interaction επικοινωνία. Οι περισσότερες Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών ανταλλάσσουν μεταξύ τους e-mail για τη δράση τους και τον προβληματισμό τους, δημιουργούνται έτσι κοινωνικά δίκτυα, εικονικές κοινότητες, social networking sites ή ακόμα – ακόμα, διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια, ανταλλάσσοντας εμπειρία και γνώσεις. Αναγνωρίζοντας αυτό το φαινόμενο, η δράση εθελοντών μέσω του διαδικτύου μπορεί να κάνει πιο εύκολη την πρόσβαση του πολίτη στην χρήσιμη πληροφορία και στην αυθεντική πολιτική επικοινωνία, αποφεύγοντας τους παραμορφωτικούς καθρέφτες που στήνουν κάθε φορά οι έχοντες συμφέροντα από τον σφετερισμό της εξουσίας, ιδίως στον χώρο της επικοινωνίας, αλλά και στον χώρο της πολιτικής αντιπροσώπευσης. Ωστόσο, από το επίπεδο της ραγδαίας εξάπλωσης της αλληλογραφίας και της ενημέρωσης μέσω e–mail μέχρι το επίπεδο της συνολικής χρηστικής ενημέρωσης για το «ευ ζην» του πολίτη υπάρχει ακόμα αρκετή απόσταση που πρέπει να διανυθεί. Χρειάζονται ισχυρά και μεγάλα δίκτυα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα τα οποία θα υποστηρίζονται από υποδομές και δεξαμενές γνώσης. Υπό αυτή την έννοια, ζητούμενο είναι η ανάπτυξη της οριζόντιας αναδραστικής επικοινωνίας των εθελοντικών οργανώσεων και της τοπικής κοινωνίας σε θέματα οικολογίας, εθελοντισμού, εκλαΐκευσης προγραμμάτων για τις μικρές επιχειρήσεις, εναλλακτικού τουρισμού, πράσινης και πολιτιστικής επιχειρηματικότητας κλπ με στόχο την ανάδειξη των προβλημάτων και των δυνατοτήτων της κοινωνίας, της κοινωνικής οικονομίας, του εθελοντισμού και των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών. Ένα τέτοιο δίκτυο μπορεί να μεταφέρει συμβουλευτική και τεχνοκρατική ενημέρωση στους πολίτες μέσα από τη διαδικασία της εκλαΐκευσης τεχνοκρατικών γνώσεων, τη συμβουλευτική για τη συγκρότηση του κοινωνικού κεφαλαίου.

Το διαδίκτυο είναι ένας τεράστιος αναπτυσσόμενος χώρος εθελοντισμού και κοινωνικής επιχειρηματικότητας – και βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή αυτής της πορείας. Η απελευθερωτική λειτουργία του είναι, σε πολλές περιπτώσεις, ισχυρό αντίδοτο στη συσκότιση της αλήθειας που επιβάλλουν το διάφορα οργανωμένα συστήματα διάχυσης της πληροφορίας τα οποία μετατρέπουν την πληροφορία σε «εμπόρευμα» χειραγωγώντας την και φιλτράροντάς την κατά το δοκούν, διαφημίζοντας την ποσότητα, την οποία μπορεί να καταναλώσει κανείς, λειτουργώντας αποπροσανατολιστικά, μπουχτίζοτας τον πολίτη με έναν καταιγισμό από άχρηστες πληροφορίες με αποτέλεσμα, πολλές φορές, να αποτελεί βάσανο η αναζήτηση του χρήσιμου, του ωφέλιμου και της αλήθειας.

Το κράτος, οι επιχειρήσεις κι η οικονομία υποκύπτουν κατά ένα πολύ μεγάλο μέρος στην επικοινωνιακή διαμεσολάβηση, για την οποία εργάζεται ένα μεγάλο ποσοστό κρατικών υπαλλήλων, δημοσιογράφων και καθοδηγητών γνώμης αφού η διαμεσολάβηση της μαζικής επικοινωνίας από το κράτος και τις μεγάλες επιχειρήσεις είναι ένας συγκεντρωτικό θεσμός, όπως για παράδειγμα είναι οι τράπεζες για την οικονομία. Όλη η κοινωνία συναλλάσσεται με αυτές, αλλά οι μεγάλες επιλογές για τις επενδύσεις ανήκουν σ’ ένα μικρό διευθυντικό στρώμα. Κι αυτό σημαίνει ειδικά προνόμια που δημιουργούν ανισότητες και ανισότητες που δημιουργούν κοινωνικό αποκλεισμό. Το ίδιο γίνεται και με τη διαμεσολάβηση της μαζικής επικοινωνίας στα ΜΜΕ. Αναλογικά, ένα μικρό διευθυντικό στρώμα επενδύει στην ενημέρωση υπέρ μιας ολιγοπωλιακής αντίληψης που βρίσκεται απέναντι από την κοινωνία των πολιτών. Η κοινωνία των πολιτών χρειάζεται μια άλλη εθελοντική σχέση με την ενημέρωση προκειμένου να φροντίσει όλα τα μέλη της. Γι’ αυτό είναι αναγκαίο να υπάρχει ένα δίκτυο εθελοντών πέρα από την αγορά και πέρα από την κρατική γραφειοκρατία, η οποία να είναι σε θέση να συμβάλλει στην απελευθέρωση δυνάμεων της κοινωνίας στη συγκρότηση κοινωνικού κεφαλαίου.

Εθελοντικές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια πρωτόγνωρη παγκόσμια απειλή περιβαλλοντικής υποβάθμισης, διογκούμενης φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού με την Ελλάδα να συγκαταλέγεται στους αδύναμους κρίκους της αλυσίδας. Μια απειλή που, όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, δεν μπορούν να την αντιμετωπίσουν από μόνες τους οι κοινωνικές και οικονομικές ελίτ που μονοπωλούν το σύστημα εξουσίας. Κι αυτό, γιατί πλέον δεν αρκεί η οργάνωση του κράτους και η συντεχνιακή οργάνωση της  κοινωνίας. Το φάσμα της  απειλούμενης χρεοκοπίας των οικονομιών είναι δικό τους προϊόν, καθώς και της επιστήμης της κερδοσκοπίας που κυριαρχεί στην αγορά. Χρειάζεται και μια νέα επιστήμη για τη καταπολέμηση της φτώχιας.

Η συντεχνιακή κοινωνική οργάνωση του συστήματος που κυριαρχεί μέχρι σήμερα δεν αφήνει  περιθώρια ανάταξης της κοινωνίας. Έτσι, ο εθελοντισμός ως περίσσευμα συνείδησης και ψυχής μπορεί να τροφοδοτήσει μια άλλη πιο δημιουργική οργάνωση της κοινωνίας και να λειτουργήσει ως αντίβαρο της κρίσης του κοινωνικού και οικονομικού αποκλεισμού αλλά και ως συντελεστής συγκρότησης κοινωνικού κεφαλαίου για τους θεσμούς αλληλεγγύης και το περιβάλλον. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη της πράσινης ανάπτυξης κι ως κίνημα συμμετοχής στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για το περιβάλλον και την κοινωνική οικονομία ενεργοποιώντας κοινωνικές δυνάμεις που μένουν αναξιοποίητες κι ανενεργές.

Μέχρι τώρα έχουμε πολλές φορές αναφερθεί σε διάφορους όρου όπως μη κυβερνητικές οργανώσεις, εθελοντικές οργανώσεις, και οργανώσεις της κοινωνία πολιτών, αφού στην πραγματικότητα όλοι αυτοί οι ορισμοί αφορούν, λίγο ως πολύ, το ίδιο και το αυτό. O γενικός όρος ΜΚΟ, (Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις) που χρησιμοποιείται συχνότερα, μάλλον επειδή είναι πιο εύχρηστος, περιλαμβάνει τόσο τις «εθελοντικές οργανώσεις» όσο και τις υπόλοιπες Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών οι οποίες ασκούν κυρίως «δημιουργική λειτουργία;» υπέρ της προστασίας των δικαιωμάτων ή των συλλογικών συμφερόντων που προβάλλουν και υποστηρίζουν. O όρος «εθελοντικές οργανώσεις» ή «εθελοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις» αναφέρεται ειδικότερα στην πρώτη κατηγορία μη κυβερνητικών οργανώσεων, οι οποίες ασκούν «διαχειριστική λειτουργία»; στον τομέα της παροχής κοινωνικών υπηρεσιών και βασίζονται κυρίως στην παρουσία εθελοντών καθώς και την προσφορά εθελοντικής εργασίας για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων τους.

Στον ευρωπαϊκό χώρο ο όρος μη κυβερνητικές οργανώσεις τείνει πλέον να καλύψει το σύνολο των μη κρατικών οργανώσεων που δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα και επιδιώκουν κοινωνικά ή συλλογικά ωφέλιμους σκοπούς, ιδίως δε σκοπούς που σχετίζονται με την προάσπιση και προώθηση θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών είναι η εθελοντική δραστηριότητα. Ωστόσο, στο πλαίσιο του ευρύτερου τομέα των μη κυβερνητικών οργανώσεων οφείλει να γίνει διάκριση ανάμεσα στις οργανώσεις που λειτουργούν σαν ομάδες αλληλοβοήθειας, παρέχοντας υπηρεσίες, διευκολύνσεις, προνόμια, κοινωνικές υπηρεσίες ή άλλα είδη υποστήριξης, στα μέλη τους ή σε τρίτους, αξιοποιώντας κατά κύριο λόγο την εθελοντική εργασία των μελών ή των υποστηρικτών τους, και στις οργανώσεις που λειτουργούν σαν ομάδες εταιροβοήθειας, προβάλλοντας και υποστηρίζοντας ένα γενικότερο σκοπό ή μια κοινωνική ομάδα, όπως για παράδειγμα οι μετανάστες, με στόχο την άσκηση πίεσης για τη μεταβολή των γενικότερων υφιστάμενων δημοσίων πολιτικών και τον επηρεασμό της κοινής γνώμης προς όφελος όλων κι όχι μόνον των μελών τους.

Παγκόσμια Κοινωνία Πολιτών

Παγκόσμια Κοινωνία Πολιτών μπορεί να θεωρηθεί ως ένας τρίτος χώρος μεταξύ της παγκόσμιας οικονομίας, των λεγόμενων πολυεθνικών εταιρειών και του παγκόσμιου πολιτικού συστήματος, όπου επικρατούν τα κράτη-έθνη. Παρόλο που πάντα υπήρχε παγκόσμια κοινωνία πολιτών, όπως για παράδειγμα ο Ερυθρός Σταυρός, σήμερα αντιμετωπίζεται μια νέα μοναδικότητα: οι Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών που έχουν διεθνή δράση έχουν πολλαπλασιαστεί γεωμετρικά, και παρότι πολλές από αυτές δεν έχουν πολλά μέλη ή χιλιάδες εκπαιδευμένους εθελοντές, όπως ο Ερυθρός Σταυρός που προαναφέραμε, παίζουν βασικό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι οργανώσεις αυτές έχει επικρατήσει να χαρακτηρίζονται με τον αγγλικό όρο Bridging NGOs: –γεφυροποιητικές οργανώσεις– και έχουν σαν στόχο να σπάσουν τα τείχη και να δημιουργήσουν γέφυρες προς τον έξω κόσμο.

Στον ευρωπαϊκό χώρο ο όρος μη κυβερνητικές οργανώσεις τείνει πλέον να καλύψει το σύνολο των μη κρατικών οργανώσεων που δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα και επιδιώκουν κοινωνικά ή συλλογικά ωφέλιμους σκοπούς, ιδίως δε σκοπούς που σχετίζονται με την προάσπιση και προώθηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, παλαιών και νέων. Η εθελοντική δραστηριότητα είναι κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών. Ωστόσο, στο πλαίσιο του ευρύτερου τομέα των μη κυβερνητικών οργανώσεων μπορεί να γίνει διάκριση ανάμεσα σε οργανώσεις που παρέχουν στα μέλη τους (ομάδες αλληλοβοήθειας) ή σε τρίτους, κοινωνικές υπηρεσίες ή άλλα είδη υποστήριξης, αξιοποιώντας κατά κύριο λόγο την εθελοντική εργασία των μελών ή των υποστηρικτών τους, και σε οργανώσεις που προβάλλουν και υποστηρίζουν ένα σκοπό ή μια κοινωνική ομάδα (π.χ. μετανάστες) με στόχο την άσκηση πίεσης για τη μεταβολή των υφιστάμενων δημοσίων πολιτικών και τον επηρεασμό της κοινής γνώμης.

Πηγή: ΙΝΜΕΚΟ, Βασίλης Τακτικός 

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με προϋπόθεση την αναφορά στην πηγή.