Νοτιοανατολική Φθιώτιδα – Βιοτουρισμός και Νέες Ευκαιρίες Ανάπτυξης

Νοτιοανατολική Φθιώτιδα

Βιοτουρισμός και Νέες Ευκαιρίες Ανάπτυξης

υπό την αιγίδα του Δήμου Λοκρών

Κωνσταντίνειο Πνευματικό Κέντρο Αταλάντης, 26 Ιανουαρίου 2014

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Μεγάλη επιτυχία σημείωσε η ημερίδα με θέμα «Νοτιοανατολική Φθιώτιδα – Βιοτουρισμός και Νέες Ευκαιρίες Ανάπτυξης» που πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2014 στο Κωνσταντίνειο Πνευματικό Κέντρο στην Αταλάντη, υπό την αιγίδα του Δήμου Λοκρών. Η ημερίδα διεξήχθη στα πλαίσια του Τοπικού Προγράμματος LEADER του ΠΑΑ 2007-2013 του Άξονα 4, της Δράσης L313-4 «Δράσεις Προβολής και Ανάδειξης των Συγκριτικών Πλεονεκτημάτων του Νομού Φθιώτιδας». Προηγήθηκε συνέντευξη στο τηλεοπτικό κανάλι STAR Κεντρικής Ελλάδος για την διάδοση του έργου σε εθνικά και διεθνή δίκτυα, ενώ διανεμήθηκαν δωρεάν ο βιοτουριστικός οδηγός και χάρτης της περιοχής που εκδόθηκαν από την Διεθνή Οργάνωση Βιοπολιτικής κατά την υλοποίηση του προγράμματος.

Οι συζητήσεις προώθησαν νέες διαστάσεις για την βιοτουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Οι προτάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής για την προβολή και την ανάπτυξη της περιοχής διαμέσου του βιοτουρισμού είναι οι ακόλουθες:

– Η νοτιοανατολική Φθιώτιδα, μυθολογική γενέτειρα του πρώτου Έλληνα και πεδίο της Τιτανομαχίας και της Μάχης των Θερμοπυλών, μπορεί να γίνει πόλος έλξης για την παγκόσμια κινηματογραφική βιομηχανία, αλλά και για την λογοτεχνία, οι οποίες αναζητούν νέους χώρους έμπνευσης και δράσης. Με την διοργάνωση Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Φεστιβάλ Λογοτεχνίας με παγκόσμια συμμετοχή θα δοθεί στην περιοχή διεθνής δημοσιότητα. Επίσης, η διοργάνωση Ετήσιου Συνεδρίου Αποδήμου Ελληνισμού θα στρέψει κι αυτή με τη σειρά της τα φώτα της δημοσιότητας στην Φθιωτική Γη.

– Τα μονοπάτια του μύθου και του πολιτισμού, όπως προβάλλει ο βιοτουρισμός, προωθούν τον πολιτιστικό πλούτο ως μέγιστο συγκριτικό πλεονέκτημα.

– Η αγροτική ανάπτυξη της περιοχής μπορεί να ενισχυθεί μέσω του αγροτουρισμού και της προβολής των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των αγροτικών προϊόντων.

– Η υποστήριξη πράσινων επαγγελμάτων σε όλους τους τομείς διαμέσου του βιοτουρισμού μπορεί να τονώσει την τοπική οικονομία και να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη ολόκληρης της περιφερειακής ενότητας.

Για να ενισχύσει την εκπαίδευση και την δια βίου μάθηση, η Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής προσφέρει δωρεάν πρόγραμμα ηλεκτρονικής μάθησης (e-learning) στους κατοίκους της περιοχής.

Η Καθ. Αγνή Βλαβιανού Αρβανίτη, Πρόεδρος και Ιδρύτρια της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής, άνοιξε την συζήτηση με χαιρετισμό προς τους συμμετέχοντες και συντόνισε την εκδήλωση. Τονίζοντας τις ευρείες δυνατότητες που παρέχει η προβολή της περιοχής στο εξωτερικό, εστίασε στο πόσο πολύτιμη μπορεί να προβεί η αξιοποίηση των θεμάτων της ελληνικής ιστορίας και μυθολογίας που συνδέονται με την περιοχή της Νοτιοανατολικής Φθιώτιδας. Πρότεινε την διεξαγωγή διαγωνισμών ταινίας, λογοτεχνίας και ποίησης με θέμα τις μυθικές Τιτανομαχίες και την Μάχη των Θερμοπυλών, καθώς και την καθιέρωση ενός διεθνούς φεστιβάλ βασισμένο στις ιστορικές καταβολές του τόπου. Ταινίες της παγκόσμιας κινηματογραφικής βιομηχανίας που γυρίστηκαν για τα παραπάνω θέματα, παρόλο που δεν αποτυπώνουν με ακρίβεια τα γεγονότα, ξεπέρασαν σε εισπράξεις τα 980 εκατομμύρια δολάρια. Η Βιοπολιτική προτείνει διαγωνισμό για την καθαρή ελληνική προσφορά στον τομέα αυτόν, ώστε η ελληνικότητα και η αξίας της Φθιωτικής Γης να αξιοποιηθεί παγκοσμίως. Η εν γένει αξιοποίηση του ελληνικού πλούτου θα μπορούσε να δώσει λύση στην τρέχουσα οικονομική και πολιτική κρίση, αλλά κυρίως στην κρίση αξιών και ηγεσίας. Η Πρόεδρος Παράλληλα, τόνισε ιδιαίτερα την σημασία του Δευκαλίωνα, ο οποίος δημιούργησε τον πρώτο Έλληνα στην περιοχή. Επιπλέον, αναφέρθηκε στην δημιουργία μιας Τράπεζας Βιοποικιλότητας με την συλλογή και διάσωση φυτικών ειδών τόσο από την ΝΑ Φθιώτιδα όσο και από την ευρύτερη Στερεά Ελλάδα. Επιπρόσθετα, πρότεινε θεματικό διαγωνισμό φωτογραφίας για την αξιοποίηση των πολιτιστικών μνημείων της περιοχής και αναφέρθηκε και στην δημιουργία τάσεων στον τομέα της μόδας με την αξιοποίηση των αρχαιολογικών ευρημάτων (νεολιθικά ευρήματα από το 6000 π.Χ). Στο πνεύμα αυτό, κάλεσε σε συνεργασία κορυφαίες προσωπικότητες της μόδας και προτείνοντας την διεξαγωγή διαγωνισμών μόδας. Υπάρχει η δυνατότητα ενός λαμπρού μέλλοντος για τον τόπο καθιστώντας τον πόλο έλξης επιστημόνων και τουριστών. Αυτό προϋποθέτει την δημιουργία μιας άριστης κοινωνίας με σεβασμό στο περιβάλλον και σε όλες τις μορφές ζωής όπως επί χρόνια πρεσβεύει η Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής.

eikona2

Στην συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό η Αντιπεριφρειάρχης Δια Βίου Μάθησης, Απασχόλησης και Τουρισμού Στερεάς Ελλάδος, Φανή Παπαθωμά–Γιαννιού, η οποία τόνισε ιδιαίτερα την συμπαράστασή της στις προσπάθειες της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής. Αναφέρθηκε επίσης στην σημασία της προώθησης του τουρισμού με σεβασμό προς το περιβάλλον και στην ανάγκη εστίασης σε μια αμφίπλευρα κερδοφόρο κατάσταση αφενός για την οικονομία και αφετέρου για το περιβάλλον, την βιοποικιλότητα και τις τοπικές κοινότητες. Σημείωσε ότι ο βιοτουρισμός δεν προσφέρει μόνο ψυχαγωγία, αλλά συμβάλλει και στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση. Σημαντικές προϋποθέσεις αποτελούν η συλλογικότητα, η συνέργεια, η στήριξη των τοπικών προϊόντων και των υπηρεσιών παραγωγής τους, αλλά και η αναγνώριση και εμπιστοσύνη των αιρετών περιφερειών εκ μέρους του κράτους για την διαχείριση προγραμμάτων. Παράλληλα αναφέρθηκε στην προβολή της Περιφέρειας στο εξωτερικό, την παρουσίαση της στις Βρυξέλλες και τις μελλοντικές συμμετοχές της σε εκθέσεις στο Ισραήλ (Τα Βουνά της Ρούμελης–Ορειβασία και Εναλλακτικός Τουρισμός στις 8 Φεβρουαρίου), στην Σουηδία (Ελληνικό Πανόραμα με θέμα την διατροφή στις 10 Φεβρουαρίου), στην Ρωσία (Θρησκευτικός Τουρισμός τον Μάρτιο), καθώς και στην έκθεση του Λονδίνου (Σεπτέμβριος). Στην Ελλάδα, η Περιφέρεια συμμετείχε στην μεγάλη τουριστική έκθεση της Θεσσαλονίκης και στην έκθεση του Μουσείου της Ακρόπολης με παρουσίαση τοπικών προϊόντων από το περίπτερό της.

Η ημερίδα συνεχίστηκε με εισηγήσεις Δημάρχων και τοπικών φορέων, τόσο από την επιλέξιμη περιοχή του έργου όσο και από την την ευρύτερη ΠΕ Φθιώτιδας. Ο Δήμαρχος Λοκρών, Νικόλαος Λιόλιος, υπογράμμισε τις ενέργειες που θα συνδέσουν τον πρωτογενή τομέα με το περιβάλλον, την βιοποικιλότητα και το φυσικό κάλλος (ιαματικές πηγές, ορεινές περιοχές) αξιοποιώντας την τοπική γαστρονομία, την παραθαλάσσια αλλά και ορεινή περιοχή της περιφέρειας προβάλλοντας παράλληλα τον πλούσιο τοπικό πολιτισμό. Στον Δήμο Λοκρών είναι εγκατεστημένα τέσσερα πανεπιστήμια από την Γερμανία, δύο από την Αμερική και ένα από την Ελλάδα με σκοπό την ανάδειξη των προϊστορικών ευρημάτων της περιοχής. Έχοντας ως προσωπικό όραμα, αλλά και ως όραμα του Δήμου, την σύνδεση του πολιτισμού με την ανάπτυξη της περιοχής με σεβασμό προς το περιβάλλον και την δημιουργία επιχειρήσεων από τους ενδιαφερόμενους πολίτες, επεσήμανε τις δυνατότητες που απορρέουν από την ημερίδα για την πρόοδο του τόπου. Χαρακτηριστικά, στο Κωνσταντίνειο Ίδρυμα Αταλάντης τα τρία τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί δύο λογοτεχνικά συνέδρια με την συμμετοχή παγκόσμιων οργανισμών και ένα για την ανάδειξη της μνημειώδους ιστορικής παρουσίας των Λοκρών.

Την Διεθνή Οργάνωση Βιοπολιτικής ευχαρίστησε για την προσφορά και το έργο της και ο Αντιδήμαρχος Λοκρών, Ηλίας Κολομτσάς, επισημαίνοντας ότι ευελπιστεί σε απτά αποτελέσματα ανάπτυξης του τόπου στα προσεχή έτη. Στην συνέχεια ο Αντιδήμαρχος Καμένων Βούρλων, Δημήτρης Παναγιώτου, τόνισε την σημασία του τουρισμού για την ΝΑ Φθιώτιδα. Υπογράμμισε ότι είναι απαραίτητος ο συνδυασμός των τουριστικών δραστηριοτήτων με τις οινικές δράσεις, τα τοπικά προϊόντα και τα ιαματικά λουτρά, ο οποίος θα οδηγήσει σε αυξημένα έσοδα. Επισήμανε ότι για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι απαραίτητη η συνεργασία των τοπικών επιχειρηματιών.

Ο τ. Γεν. Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού, Θεοχάρης Προβατάκης, αναφέρθηκε στα δεκαπέντε μεγάλα μοναστήρια και μνημεία της Φθιώτιδας που χρονολογούνται από τον 7^ο έως τον 19^ο αιώνα Στις μελλοντικές εκδόσεις του διμηνιαίου τόμου της Συνοδικής Επιτροπής της Εκκλησίας για τα κυριότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας πρόκειται να περιληφθεί και η Στερεά Ελλάδα. Θησαυρό της Φθιώτιδας αποτελούν οι αγιογραφίες σε φορητές εικόνες, τοιχογραφίες και ψηφιδωτά. Η βυζαντινή τέχνη αποτελεί τέχνη του πνεύματος και ο τρόπος προβολής τους είναι εξέχουσας σημασίας.

Ο Δημήτρης Σαμαράς, Αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Φθιώτιδας, υπογράμμισε την σημασία του τουρισμού για την ανάπτυξη, την δημιουργία θέσεων εργασίας και την συμβολή στο εθνικό εισόδημα. Ειδικά η Ελλάδα διαθέτει την απαραίτητη πρώτη ύλη διεθνώς αναγνωρισμένη. Μόνο εάν ο τουρισμός λειτουργήσει συμπληρωματικά προς τους τομείς της γεωργίας, της βιομηχανίας και της βιοτεχνίας θα σημειωθεί βελτίωση στην οικονομία. Πρέπει να αναδειχθεί η ιδιαιτερότητα της κάθε περιοχής μακριά από το πρότυπο των διαφημιστικών και προωθητικών ενεργειών, καθώς και να αξιοποιηθούν οι τοπικές πλουτοπαραγωγικές δυνατότητες για την δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανάδειξη των τοπικών επιχειρήσεων.

Τους ενεργούς πολίτες να συνεισφέρουν με την γνώση τους στην διαμόρφωση και την ενδυνάμωση της κοινωνίας κάλεσε η Ματίνα Κανάκη, Γεωπόνος. Τόνισε την σημασία της κοινωνικής οικονομίας, η οποία αντιπροσωπεύει το 25% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Επίσης, πρότεινε την δημιουργία μιας ομάδας για τον τουρισμό και το περιβάλλον με σκοπό την επίτευξη κοινών στόχων. Μέσω των δράσεων κοινωνικής οικονομίας στην Ε.Ε δημιουργούνται 10.000 θέσεις εργασίας τον χρόνο σε τομείς που αφορούν στο περιβάλλον, τον πολιτισμό, καθώς και την παροχή υπηρεσιών σε ομάδες που χρίζουν κοινωνικής φροντίδας.

Ο Κωνσταντίνος Μπουγιούρης, Γεωπόνος, σημείωσε την ανάγκη να καταργηθεί η απόσταση μεταξύ θεωρίας και πράξης και να αξιοποιηθεί το σύστημα ανακύκλωσης των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων όπως παλαιότερα. Είναι απαραίτητο να αξιοποιηθούν τα τοπικά προϊόντα από τις μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις και να υπάρχει προστιθέμενη αξία σε υπηρεσίες και προϊόντα, όπου είναι δυνατόν. Κλειδί αποτελεί η συνέργεια. Η κατάχρηση των κοινωνικών πόρων και η απόρριψη της γεωργίας ως ενασχόληση οδηγεί σε αποξένωση και απώλεια ταυτότητας.

Ο Γιάννης Σάρρος, Δημοσιογράφος, έκανε λόγο για την πράσινη μόδα και τον ρόλο της στην ανάπτυξη της υπαίθρου. Η πράσινη μόδα δεν περιορίζεται μόνο στα ρούχα, καθώς ξεκινά από το βαμβάκι και επεκτείνεται στην διατροφή. Στόχος είναι η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων στην διαδικασία παραγωγής ενός προϊόντος για την δημιουργία ενός εργασιακού κύκλου. Έμφαση δόθηκε στην συνεργασία των τοπικών επιχειρήσεων και την δικτύωση στο εξωτερικό. Παράλληλα, αναμφισβήτητη είναι η σημασία του αγρο-διατροφικού πολιτισμού ο οποίος προσφέρει λύσεις στην διατροφική βαρβαρότητα που επικρατεί την σημερινή εποχή, αλλά και στήριξη των νέων ανθρώπων. Οι νέοι μπορούν να στελεχώσουν τα δίκτυα στο εξωτερικό και να μεταλαμπαδεύσουν τις αρχές του αγρο-διατροφικού πολιτισμού.

Ο Λουκάς Πράτιλας, Διευθυντής της Εταιρείας Nature in Action που διοργανώνει περιηγήσεις και ορειβατικές εξορμήσεις, υπήρξε σημαντικός συνεργάτης της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής για την έκδοση των παραδοτέων του έργου (Βιοτουριστικός οδηγός, χάρτης και CD-ROM). Σημείωσε την ανάγκη να χαρτογραφηθούν τα ποικίλα μονοπάτια της Φθιώτιδας εκ των οποίων μόνο τρία είναι χαρτογραφημένα. Στην Φθιώτιδα ο εναλλακτικός τουρισμός χρίζει ανάπτυξης, καθώς οι δραστηριότητες είναι είτε ελάχιστες είτε ανύπαρκτες ανά περιοχές. Για τον λόγο αυτό είναι ζωτικής σημασίας η συνεργασία όσων ασχολούνται με αυτόν τον τομέα (οδηγοί βουνού, ιδιοκτήτες καταλυμάτων και ξενοδοχείων) ώστε να αναβαθμιστεί η ποιότητα και η ποσότητα των εναλλακτικών δραστηριοτήτων.

Ο Γιάννης Σκούμας, Πρόεδρος της Κοινωνικής και Συνεταιριστικής Επιχείρησης Αγροζεύξη, μίλησε για τους επιχειρηματικούς στόχους του φορέα. Συγκεκριμένα, η αγρο-διατροφική πρόταση με την ονομασία «Γαστρονομική Γεωργία Ρούμελης» είναι συνυφασμένη με τα λαογραφικά στοιχεία της κάθε περιοχής. Η περιοχή διαθέτει 250–300 γεωργικά προϊόντα και 150 προϊόντα μεταποίησης χωρίς ωστόσο να χρηματοδοτούνται. Είναι ανάγκη να αξιοποιηθεί το υπάρχον τοπικό αποθεματικό, καθώς και να δοθεί σημασία στην ιστορία του τόπου, την λαογραφία και τον πολιτισμό.

Ο Στάθης Ανδρικόπουλος, ιδιοκτήτης τουριστικού γραφείου, αναφέρθηκε στην κομβική σημασία της ανάπτυξης του εναλλακτικού τουρισμού. Το εξαγόμενο πρότυπο της τουριστικής Ελλάδας ωφελεί μόνο τις μεγάλες επιχειρήσεις και όχι τους μικρομεσαίους φορείς. Τόνισε την σημασία των ιαματικών πηγών της περιοχής και πρότεινε την επέκταση του υδάτινου δικτύου με σωληνώσεις και την κατασκευή λουτρών ανά 4–5 κτίρια. Παράλληλα, σημείωσε την μεγάλη σημασία της συνεργατικής οικονομίας ως απάντηση στην ανάπτυξη της περιοχής αποτελώντας τον μόνο τρόπο να ωφεληθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Τα ακόλουθα για την ενίσχυση της ανάπτυξης και της τοπικής οικονομίας πρότεινε ο Πρόεδρος της ΚΛΕΟΣ ΑΕ, Στέφανος Τσολακίδης: προσφορά οικόσιτων ζώων σε άπορες οικογένειες για την ανάπτυξη οικιακών οικονομιών, δημιουργία καταφυγίου αδέσποτων ζώων, καλλιέργεια αγροκτημάτων που ανήκουν σε τοπικούς ΟΤΑ και διάθεση των προϊόντων σε αναξιοπαθούντα άτομα και κοινωνικά παντοπωλεία, εθελοντικός καθαρισμός ακτών, ποταμών, και λιμνών, αγορά προϊόντων εντόπιων συνεταιριστικών ομάδων και διάθεσή τους σε κοινωνικές ομάδες της Αττικής, και προσφορά όλων των γαλακτοκομικών προϊόντων (γάλα, γιαούρτι, τυρί, βούτυρο) για τις ανάγκες του σχεδιαζόμενου συνεδρίου νέων στον Θεολόγο.

Η Φθιωτική γη, λίκνο της Ελληνικής μυθολογίας και ιστορίας, γεφυρώνει την προϊστορία με τη σύγχρονη πραγματικότητα με πανάρχαιες μορφές και σαγηνευτικά τοπία να κινούν ακόμη και σήμερα τα νήματα ενός τόπου εκλεκτού. Σ’ έναν κλοιό πράσινο και αρχέγονο, εκτείνεται το τοπίο της φύσης και του πολιτισμού, συνθέτοντας έναν μοναδικό τουριστικό προορισμό. Στρατηγικό πέρασμα από τους προϊστορικούς χρόνους η Εύφορος Φθία υπήρξε κοιτίδα των Αμφικτυονιών και δημιούργησε τον πρώτο Έλληνα. Μυρμιδόνες, Δρύοπες, Πελασγοί, Λέλεγες, Aχαιοί, Έλληνες, Λοκροί, Δωριείς, Aινιάνες, Mαλιείς άφησαν το στίγμα τους σε μια περιοχή που έχει διατηρήσει τις ονομασίες και τις παλαιές στρατηγικές θέσεις των Ελληνικών φύλων. Πόλεις ακροπόλεις, ναοί, μαντεία και λατρευτικοί χώροι, οι ιστορικές Θερμοπύλες, οι μάχες με τους Αθηναίους, τους Σπαρτιάτες, τους Μακεδόνες, τους Αιτωλούς, τους Γαλάτες και τους Ρωμαίους αποτελούν ένα συνονθύλευμα ιστορίας, μύθου και θρύλου, ένα σαγηνευτικό αμάλγαμα ιστορικών στιγμών που σε κάθε γωνιά διηγείται σιωπηλά ιστορίες προσώπων, συμβάντων και καταστάσεων.

Ακολουθώντας τα μονοπάτια των θεών και των ηρώων – του Απόλλωνα, της Αρτέμιδος, του Ηρακλή, του Λεωνίδα, του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, του Αμφικτύωνα, του Αχιλλέα, του Αίαντα – ο ταξιδιώτης συναντά έναν τόπο απέραντου φυσικού κάλλους και πλήθος ιστορικών μνημείων. Έναν τόπο φιλόξενο όλες τις εποχές του χρόνου που διεγείρει κάθε ανθρώπινη αίσθηση. Φύση, τέχνη και ιστορία συναντώνται μέσα και γύρω από τις βαθύσκιωτες πλαγιές της Οίτης, της Κνημίδας και της Όθρυος. Κορυφές, βαθιές χαράδρες, σπήλαια και πηγές προσφέρονται για μοναδικές βιωματικές πεζοπορικές και ορειβατικές διαδρομές. Τα Αταλαντονήσια, το Φαράγγι του Ασωπού, πλήθος ιαματικών πηγών, ο ποταμός Σπερχειός, οι Λίμνες Νεβρόπολη και Παλιοσουβάλα, οι καταγάλανες δαντελωτές ακτές του Μαλιακού Κόλπου αποτελούν πόλο έλξης για την ανάπτυξη και την προβολή της ελληνικής φύσης και του ελληνικού πολιτισμού. Οι δυνατότητες ανάπτυξης που προσφέρονται από την αξιοποίηση του μύθου, του φυσικού πλούτου και της πολιτιστικής συνεισφοράς της πατρίδας μας, τονίζουν ιδιαίτερα τον ρόλο της Ελλάδας σαν χώρο που εκπέμπει το φως και την ελπίδα. Στην νοτιοανατολική Φθιώτιδα γεννήθηκε ο πρώτος Έλληνας και από τις πέτρες του Δευκαλίωνα και της Πύρρας δημιουργήθηκε ολόκληρο το ανθρώπινο γένος. Ας αντλήσουμε έμπνευση από τις δυνατές ρίζες του παρελθόντος και από την απεριόριστη ομορφιά του παρόντος για να πορευθούμε δυναμικά και δημιουργικά προς το μέλλον.

Περισσότερες πληροφορίες:

http://biopolitics.gr/phthiotis–land–biotourism–development