ΣΕΙΡΕΣ (ΒΕΡΙΤΣΙ)

Το Βερσίτσι ή οι Σειρές είναι χτισμένο στις νοτιοανατολικές πλαγιές της Βερτσιώτικης οροσειράς του Μελισσιού ή Αηλιά, αψιθεατρικά, σε γήλοφους που αποτελούν προεκτάσεις της νότιας πλαγιάς του βουνού , όπως Κατέ, Μαρκέικα, Ράχες. Ο Αηλιάς έχει υψόμετρο 1368 μέτρα, η Ανάληψη 850μ. Και τα Μαρκέικα 1000 μ. Έχει το πλεονέκτημα και το προνόμιο         να λούζεται από αυτό πρωί έω ς το βράδυ από τον ήλιο και από το φυσικό του μπαλκόνι ν’αγναντεύει το Μωρία. Από πάνω του ο Αηλιάς με το προστατευτικό δασάκι από πουρνάρια, μελιούς, γάβρα και σφενδάμια κα μαρώνει για τη λεβεντιά του. Η ονομασία του χωριού Σειρές προέκυψε α πό το Σείραι, που συνέστησε τη σειρά του ονόματος αρχαίας πολίχνης στη νήμη.και εύφορη . κοιλάδα των Σειρών. Αυτή η μικρή πόλη Σείραι αναφέρεται από τον αρχαίο περιηγητή Παυσανία στο έργο του ” Αρκαδικά “. Συγκεκριμένα , ερχόμενος από ∆άρα προς την αρχαία Ψωφίδα το 175 μ.Χ. ανα φέρει ότι στο πέρασμα του συνάντησε τα ερείπια του Πάου. Γράφει: ” Εισί δε πολύ απωτέρω καλούμενοι Σείραι. Όροι δεΚλειτορίοις της χώρας προς Ψωφιδίους εισί ναι. Σείραι………. Σειρών μεν δη σταδίοις εστίν απωτέρω τριάκοντα η Ψωφίς (όπου στάδιο ίσον με 192,27 μ.). Εντεύθεν και το τοπωνύμιο ” Το δε Βερσίτσι είναι σλαβικό τοπωνύμιο και σημαίνει τόπο με πολ λα και κρύα νερά . _ _ _ _ _ _ _ _ _ 9ο αιώνα, οι οποίοι συγχωνεύτηκαν με το ν τόπιο στοιχείο και απέμεινε το τοπωνύμιο . Σύμφωνα με το διάταγμα της 17ης Σεπτεμβρίου 1926 ” περί μετονομασίας συ νοικονισμών με ξενόγλωσσο όνομα “, που δημοσιεύτηκε στο υπ. αριθμόςν 281 τ. Α’ της εφημερίδας της Κυβερνήσεως 1927, το Βερσίτσι μετονομάστηκε σε Σειραί και επί το λαϊκότεροΣειρές, που σημαίνει. αράδες αναγνωστικού.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ

Οι Σειρές , υπήρξαν προελληνική Πελασγική κώμη, που το 175 μ.Χ. διανύει περίοδος δράσης και ακμής. Οι δε κάτοικοι της ήσαν Αρκάδες-Αζάνες. Έ ως το 398 μ.Χ. η ζωή της κυλάει ομαλά. Το 398 όμως καταστρέφεται από τις ορ δές των Γότθων του Αλάρι χου, ο οποίος έκανε επίδρο μή στην περιοχή. Από εκεί και πέρα ​​χάνονται τα ίχνη της. Προφανώς στο άκουσμα της επέλασης τουΑλά ρίχου οι κάτοικοι                                
     

διασκορ πίζονται στα γύρω μπουνά για να σωθούν. Έπειτα από αυτήν τη θεομηνία ανασυ γκροτούνται και εγκαθίστανται σε άλλο απόμερο ση μείο της περιοχής. Η ενδεδειγμένη τοποθεσία για την εγκατάστασή τους ήταν στη συνέχεια σκαρφάλωσαν στο σημείο που βρίσκεται σήμερα. Από το 398 έως το 811 μ.Χ. έχουμε ευρύ χάσμα για την πορεία των Σειρών . Το 807μ.Χ. επαναστατούν οι Σλάβοι των Πατρών με σκοπό να καταλάβουν την εξουσία και την επισκοπή. Οι Σλάβοι είχαν εγκατασταθεί στην Πάτρα με ειρηνικό τρόπο από την εποχή του αυτοκράτορα Μαυρίκι ου(582-602). Στα 811 νικάται από τα αυτοκρατορικά στρατεύματα και διασκορπίζονται στις ορεινές περιοχές. Τότε, εγκαθίστανται στο Βερσίτσι και άλλα σλαβόφωνα χωριά των χωριών Καλαβρύτων, αφομοιώνονται όμως πλήθος μετους ντόπιους , διατηρώντας μονάχα τα τοπωνύμια.

Η περίοδος από το 811 μέχρι το 1460-61 χαρακτηρίζεται από μια ιστορία ιστορικών πληροφοριών για το Βερσίτσι. Το 1460-61 ολοκληρώνεται η κατάληψη της Πελοποννήσου από τους Τούρκους. Αρχίζει πλέον μια νέα ιστορική περίοδος, η της Τουρκοκρατίας που θα στιγμα τιστεί από τη μακρά δουλειά , τους αιώνες βασάνων, πόνου και την εξαθλίωση . Το βιλαέτι της Πελοποννήσου διαιρέθηκε τότε σε 24 καζάδες (επαρ χίες). Ένας καζάς ήταν και η επαρχία Καλαβρύτων. Ο κάθε καζάς χωρίστηκε κε σε Σέμπτια και ο καζάς μ Καλαβρύτων χωρίστηκε σε τέσσερ α Σέμπτια. Ένα από αυτά ήταν και το Σέμπτι Λειβαρτζίου με 33 χωριά. Το Σέμπτι Λέι βαρτζίου χωρίστηκε σε έξι Καλέμια (δήμους περίπου): 1 ) του Λειβαρτζίου με τα χωριά Μωρόχοβα , Νουσά , Χόζοβα , Κερέσοβα) του Σοπωτού με Σοπωτό , Αγρίδι , Αναστάσοβα, 3 ) του Λεχουρίου με Καμενιάνους , ∆ ροβολοβό, ∆εσινό πρωτεύουσα και 4) . και τα χω ριά Αλέσταινα , Σκούπι , ∆εχούνι, Λόπεση. Τέσσερα από αυτά αντιστοιχούν στο νεοσύστατο ∆ήμο ς Αροανίας. Το Βερσίτσι ήταν κεφαλοχώρι, όπως και άλλες πρωτεύουσες των Σεμπτίων και των Καλεμιών.

Η μετέπειτα περίοδος παρουσιάζει νέο ιστορικό χάσμα με απουσία ιστορικών μαρτυριών έως τα 1687. Κατόπιν, σηματοδοτείται από σήματα γνωστών γεγονότων , όπως η συνθήκη Κάρλοβιτς στα 1699, η απογραφή Γκριμάνι στα 1700, η ​​συνθήκη Πασσάροβιτς στα 1715 και δεύτερη φορά . στα 1718-1821. Από το 1700 και δώθε έχουμε γραπτές μαρτυρίες για το Βερσίτσι.

ΤΟ ΜΠΕΡΣΙΤΣΙ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΟΥ 1821

Το 1821 αποτελεί αφετηρία της δημιουργίας του νεότερου Έλληνα σμού. Το Βερσίτσι στα 1821 έχει ικανό αριθμό κατοίκων και σημαντική παρουσία στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας και τον Έρωτα της ελευθερίας. Δίνει το παρόν με περισσότερους από 100 Αγωνιστές και είναι από τα λίγα ω ς ελάχιστα χωριά που διαθέτουν τόσο έμψυχο υλικό. Υπάρχει κατάλογος με τους αγώνες που πήραν μέρος στον αγώνα της απελευθέρωσης . Ο επίσημος κατάλογος με τους 76 Ήρωες – Αγωνιστές σίγουρα δεν είναι πλήρης, καθώς η ενδελεχής έρευνά μου δείχνει πως οι Ήρωες πρέπει να περάσουν τους εκατό. Για να βρεθούν ωστόσο , χρειάζονται πολλά χρόνια έρευνας , _ βαθιές ανασκαφές, μεγάλη υπομονή και πίστη. Αναγράφονται επίσης και στα γενικά αρχεία του κράτους Αγωνιστές. Ακόμα και νεκροί πρέπει να υπάρχουν, τους οποίους δεν γνωρίζουμε. Το έδαφος θα ξεκαθαρίσει όταν δημοσιευτούν όλα τα ονόματα του αρχείου Αγωνιστών , που στεγάζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη. Αν προσέξει και συγκρίνει κανείς τα κύρια ονόματα των Αγωνιστών με τα σημερινά, θα διαπιστώσει ότι αυτά ανακυκλώνονται και εξακολουθούν να υπάρχουν τα ίδια ακόμη και σήμε . ρα.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΤΕΡΩΣΗ

Κατά τη διάρκεια του Αγώνα και μέχρι το 1836 ίσχυσε η Αρχή της Δημογεροντίας, όπως και επί Τουρκοκρατίας. Οι τελευταίοι ∆ημογέροντες του Βερσιτσίου ήταν οι παπα Πανάγος Σακελλάριος Σακελλαρόπουλος, Στάθης Οικονομόπουλος, Κωνσταντίνος Βερτσιώτης και Γκολφίνος Παδόπουλος . Το 1836 καταργούνται οι ∆ ημογεροντίες και θεσπίζεται ο θε σμός των ∆ήμων. Τα επί Τουρκοκρατίας Σέμπτια και Καλέμια γίνονται ∆ή μοι. Το Καλέμι Βερσιτσίου γίνεται ∆ήμος δευτέρας τάξεως με τα ίδια χω ριά (Βερσίτσι πρωτεύουσα , Αλέσταινα, Σκούπι , ∆εχούνι, Λόπεση). Με νεώτερο Ν.∆ . το 1844 διαλύονται οι ∆ήμοι δευτέρας τάξεως και τα χωριά Βερσίτσι και Λόπεση ενσωματώνονται στο ∆ήμο Ψωφίδος, τ’ Αλέσταινα στο ∆ήμο Αροανίας και το Σκούπι και ∆εχούνι στο δήμο Παϊών. Από το 1836 έως το 1840 δήμαρχος εκλέγεται ο Αναγνώστης Μάρκου και από το 1840-1844 ο Γεώργιος Σακελλαρόπουλος . Όταν ενσωματώθηκαν στο Δήμο Ψωφίδος το Βερσίτσι και η Λόπεση έχουμε και Βερτσιώτη Δή Μάρχη Ψωφίδος , τον Αθανάσιο Μάρκου , και για πρώτη φορά στα χρονικά διαστήματα 1881-1883, για δεύτερη φορά από τα 1887-1891 και για τρίτη από τα 1903-1907. Το 1912 με Ν.Δ . καταργούνται έπειτα από 76 χρόνια οι ∆ήμοι και καθιερώνεται ο θεσμός των κοινοτήτων που διατηρήθηκε με μεγάλη επιτυχία 82 χρόνια . Το 1996 ψηφίζεται ο Νόμος ” Καποδίστριας” και επανέρχονται οι ∆ήμοι, ενώ καταργούνται οι κοινότητες. Η επαρχία Καλαβρύτων είχε 13 ∆ήμους, οι οποίοι με τον « Καποδίστρια» συμπτύχθηκαν σε πέντε. Συγκεκριμένα , οι παλαιοί ∆ήμοι Ψωφίδος και Αροανίας συμπτύχθηκαν στο Δήμο Αροανίας με την πρωτεύουσα την Ψωφίδα. Το δημοτικό διαμέρισμα Βερσι τσίου ενσωματώνεται στο φυσικό του χώρο, το ∆ήμο Αροανίας. Στις πρωεκλογές που έγιναν τον Οκτώβριο του 1998 πρώτος δήμαρχος εκλέγε ται ο Λειβαρτζινός Λεωνίδας Βασιλόπουλος. Η σύμπτυξη των ∆ήμων σε ευρύτερες περιφέρειες επεκτάθηκε λόγω της ερήμωσης της υπαίθρου σε επικίνδυνο βαθμό, θυμίζει την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Τα μάτια είναι πλέον στραμμένα στην επιλογή ενός καλύτερου μέλλου ντος για τα χωριά του Δήμου με την επικράτηση του νέου νόμου.

ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΚΙΝΗΣΗ

Το 1700 έχουμε την απογραφή του Ενετού Φραγκίσκου Γκριμάνι, που βρίσκεται στα αρχεία της Βενετίας. Σύμφωνα με την απογραφή, το Βερσίτσι απαριθμούσε 53 οικογένειες και 191 κάτοικοι. Ήταν το 13ο χω ριό του Territorio (επαρχία) Καλαβρύτων και το 21ο σε πληθυσμό ανάμεσα σε 124 του ” Territorio” Καλαβρύτων. Αναλυτικότερα , η απογραφή δείχνει ένα σύνολο από 90 άνδρες και 101 γυναίκες. Οι μετέπειτα απογραφές φανερώνουν τα εξής: στα 1851 το Βερσίτσι έχει 137 οικογένειες και 545 κατοίκους , στα 1853 έχει 100 οικογένειες και 555 κατοίκους , στα 1889 , 560 κάτοικοι , στα 1920 , οι 624 άνδρες είναι 624 κάτοικοι . , στα 1940 έχει 551 κατοίκους , στα 1951 , 677 κα τοίκους και στα 1961 έχει 579 κατοίκους. Τα παραπάνω στοιχεία καταδεικνύουν δυστυχώς τη φθίνουσα πληθυσμιακή κίνηση του Βερσιτσίου στο πέρασμα των χρόνων. Αν κάνουμε σήμερα απογραφή των μόνιμων κατοίκων του χωριού και των τριών συνοικισμών, Λόπεσης , Αγίου Βασιλείου και Αγίου Γεωργίου, είναι ζήτημα αν υπάρχουν οι μισοί κάτοικοι των προηγούμενων απογραφών. Αυτή δυστυχώς είναι η θλιβερή διαπίστωση. Η ύπαιθρος καταστράφηκε και η αναστροφή είναι δύσκολη.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Το Βερσίτσι είναι παλαιό, ιστορικό και παραδοσιακό χωριό, δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως διατηρητέο , καθώς τα περισσότερα σπίτια του είναι χτισμένα πριν το 1920. Εδώ κυριαρχεί η λαϊκή παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Οι οικοδομές είναι όλες λιθόκτιστες, δομημένες με γρανή τολιθική πέτρα πελεκητή. Οι γωνίες των περισσοτέρων οικοδομών, οι πα ραστάδες των εισόδων και των παραθύρων είναι πελεκημένες με ξεχωριστές στή τέχνη και επιμέλεια. Κατά γενικό κανόνα, τα κτίσματα που διαθέτουν τα ανωτέρω χαρακτηριστικά είναι χτισμένα από Ηπειρώτες μάστορες. Όσα σπίτια χτίστηκαν μετά το 1920 δεν έχουν την πολυτέλεια των παραστάδων. Υπάρχουν δύο τύποι λαϊκής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής: τα μα κρινάρια σπίτια με φορά βορρά νότο και τα διπλά με φορά ανατολή-δύση. Η δόμηση αυτή θεωρήθηκε μοντέρνα και καθιερώθηκε μετά το 1920. Ό λα τα σπίτια είναι μονοώροφα. Το ισόγειο είναι κατώτερο και ο άνω όρος υ πνοδωμάτια Το ανώ διαιρείται σε τρία δωμάτια. Το χειμωνιάτικο, την κα μαρούλα και τη σάλα . Τα σπίτια του χωριού είναι ξυλόστεγα. Μοναδικό, αξιόλογο και επιβλητικό οικοδόμημα του Βερσιτσίου είναι ο ενοριακός ή ρός Ναός της Ανάληψης που χτίστηκε το 1856. Έχει μήκος, με φορά ανα τολή-δύση , 22 μέτρα , πλάτος 12 και ύψος 10 μέτρα. Είναι βασιλικού ρυθμού με τρία ευρύχωρα κλίτη, κολώνες με κιονόκρανα και πλούσιο διάκοσμο. Η δυτική πλευρά, η πρόσοψη είναι όλη η πελεκητή. ∆ιαθέτει περίλα μπρο τετράγωνο κωδωνοστάσιο, διαστάσεων τρία επί τρία και ύψους 16 μέτρων, το οποίο χτίστηκε το 1936 και είναι εξ’ολοκλήρου πελεκητό και από ανώμαλο μωσαϊκό . Τα παραπάνω στοιχεία καθιστούν την εκκλησία της Αναλήψεως μια από τις επιβλητικές της Πελοποννήσου και ταύτα καμάρι και περηφάνια των Βερτσιωτών.

Το ∆εύτερο αξιόλογο μνημείο αποτελεί το Δημοτικό Σχολείο, κτίσμα του 1892, το οποίο είναι κι αυτό λιθόκτιστο όπως και η εκκλησία. Άλλο ε πιβλητικό οικοδόμημα στο κέντρο του χωριού είναι ο Σακελλαρέικος Πύργος , διώροφο οικοδόμημα του 1721, λιθόκτιστο με πολεμίστρες. Είναι α ξιόλογο διατηρητέο, δυστυχώς όμως οι κληρονόμοι του με επιχρίσματα και μοντέρνες επεμβάσεις αλλοίωσαν τον παραδοσιακό του χαρακτήρα. Τέταρτο παραδοσιακό λιθόκτιστο οικοδόμημα και με ιδιόρρυθμες μίες είναι το αρχοντικό των Γεωργακέων στο πάνω χωριό , κτίσμα του 1770 . _ _ _ _ _ _ Έχει μήκος 14μ. Πλάτος 7μ. Και το συνθέτουν τέσσερα ευρύχωρα δωμάτια. Έχει χαρακτηριστεί από την Αρχαιολογική Υπηρεσία Διατηρητέο, όπως μας πληροφορεί το ΦΕΚ 310 φύλλο της Ελληνικής Κυβερνήσεως της 3ης Απριλίου 1992.

Τέλος, επιβλητικό οικοδόμημα είναι και της Αλεξάνδρας Μάρα Γκοπούλου, ιδιοκτησία πλέον του τηλεοπτικού παραγωγού Τ. Καλημέρη και η βίλα του Θόδωρου Παναγιωτακόπουλου, κτίσμα του 1936. Φυσικά μνημεία του Βερσιτσίου αποτελούν: του Κούκκου η Πέτρα και του Ζάλη το λιθάρι. Επιπλέον , το Βερσίτσι είναι πολύυδρο, με δεκαπέντε πηγές και κεφαλόβρυσα εντός του χωριού και είκοσι επτά παρόμοια στην περιφέ ρεια.

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Το Βερσίτσι δεν υπήρξε πρώτο μόνο στ’άρματα το 1821 και στους μετέπειτα μεγάλους πολέμους του έθνους μας, αλλά και πρώτο στη γνώση και στα γράμματα. Από το 1821 μέχρι σήμερα ανέδειξε τέσσερις συγγραφείς: το Νώντα Περ. Σακελλαρόπουλο , φιλόλογο, τ. Λυκειάρχης, τ. ∆ιευθυ ντή Μέσης Εκπαίδευσης νομού Αχαίας, συγγραφέας, ιστορικός, λαογράφος , ποιητή, το Νικόλαο Αθ. Γεωργακόπουλο (Δωράνθης), αξιωματικό Στρατο λογίας, συγγραφέας και μυθιστοριογράφος, το Βασίλη Χρ. Ασημακόπουλο , εργάτη, ποιητή, δοκιμιογράφο και το ∆ημ. Μιχ. Παυλόπουλο , φιλόλογο και ιστορικό Τέχνης. Παράλληλα όμως, ανέδειξε και πολλούς αξιόλογους, επιφανείς και επαγγελματίες επαγγελματίες και σε άλλους τομείς Ενδιαφέρουσας είναι και η πολιτιστική κίνηση του χωριού. Το Βερ σίτσι διατηρεί σήμερα δύο πολιτιστικούς Συλλόγους: 1) Το Σύλλογο
των Αθηνών με την επωνυμία: ” Σύλλογος των εν Αθήναις απόδημων Σειραίων η Ανάλυση της Σωτήρος” που ιδρύθηκε το 1970 και 2) Το “Σύλλογο Σειραίων Πάτρας “ που ιδρύθηκε το 1975*

Και οι δύο Σύλλογοι δραστηριοποιούνται και ενεργούν επωφελώς, η δε προσφορά τους είναι μεγάλη. Στην Αθήνα υπάρχουν περισσότερες από 150 οικογένειες Σειραί ων , άριστα εγκαταστημένες, στην Πάτρα 80 περίπου και ικανός αριθμός σε άλλες πόλεις.

Ο ΣΥΝΙΚΟΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΛΟΠΕΣΗΣ

Η Λόπεση Καλαβρύτων είναι ένας μικρός συνοικισμός ενσωμάτων τωμένος στο ∆ημοτικό Διαμέρισμα Βερσιτσίου, γι’αυτό και η ιστορία του συνδέεται στενά μ’αυτό, και οι δύο συνοικισμοί παρουσιάζουν κοινούς γε ωγραφικούς , πολιτιστικούς, οικονομικούς και οικογενειακούς δεσμούς . Α παριθμεί δώδεκα με δεκατρείς οικογένειες μόνιμους κατοίκους σε καλή η ονομαστική κατάσταση. Βρίσκεται στις δυτικές υπηρεσίες του Μελισσιού (Βερτσιώτικου Αηλιά), σε ομαλή σχετικώς θέση και υψόμετρο 800 μέτρων περίπου. Συνδέεται δι’αμαξωτής οδού με την 111 (εθνική οδός Πατρών- Τριπόλεως με την οποία συνδέεται και το Βερσίτσι), που ασφαλώς κε το 1998. Όσον αφορά το τοπωνύμιο Λόπεση γνωρίζουμε πώς είναι ξενέρωτο, Αλβανικό, μοναδικό στην περιοχή Βερσιτσίου. Η αλβανική λέξη ” Λοπ” σημαίνει αγελάδα ή αγελαδότοπος. Προφανώς πρόκειται για την ε γκατάσταση κάποιου Αλβανού αγελαδοτρόφου μετά από την εγκατάστασή της στους Αλβανούς στην περιοχή , το 1392. Ειδικότερα , το 1392 ο Δεσπότης της Πελοποννήσου Θεόδωρος με τακάλεσε δέκα χιλιάδες οικογένειες Αλβανών να εποικήσουν την Πέλο Πόννησο , γιατί ο πληθυσμός της είχε ελαττώσει επικίνδυνα . . Έτσι προέκυψε και η Αλβανική ονομασία. Ως ξενόγλωσσο τοπωνύμιο η Λόπεση μετονομάστηκε σε “ Αγίου Θεοδώρου ” στις 19-7-1928 (ΦΕΚ 156/ 1928 ). Η απογραφή του Γκριμάνι το 1700 κατέγραψε 51 κατοίκους στο σύνο λο, από τους οποίους οι 23 ήσαν άνδρες και οι 28 γυναίκες. Η απογραφή του 1815 κατέγραψε κατοίκους, του 1851,11 οικογένειες και 46 κατοίκους , του 1879, 51 κάτοικοι , του 1897, 49 κάτοικοι και 12 οικογένειες , του 1906, 49 κάτοικοι , του 1928, 84 κατ. Του 1951,63 κατ. Του 1961, 54 κατ. Και του 1970,13 οικογένειες και 61 κατοίκους. Οι Λοπεσαίοι έλαβαν μέρος μαζί με τους Βερτσιώτες σε όλους τους εθνικούς αγώνες από το 1821 μέχρι σήμερα. Στον πολιτιστικό και πνευματικό τομέα όμως καθυστέρησαν. Τελευταία μόνο σημειώθηκε αρκετά βήματα προόδου στον πνευματικό και επιχειρησιακό τομέα. Οι κάτοικοι της Λόπεσης είναι γενικά φιλήσυχοι , καλοκάγαθοι , φιλότιμοι, φιλόξενοι και αξιοπρεπείς άνθρωποι. Τα σπίτια τους είναι όλα λιθόκτιστα αρχοντικά, με πελεκητές γωνίες και παραστάδες σε πόρτες και παράθυρα, δομημένα δηλαδή φωνα με τη ντόπια λαϊκή αρχιτεκτονική.