Η κοινωνική δραστηριότητα σε ένα σημαντικό βαθμό στην Ευρώπη , χωρίς γενικό πολιτικό οικονομικό σχεδιασμό, αλλά με πρωτοβουλίες κοινωνικής βάσης φτάνοντας περίπου στο 10% του συνόλου της οικονομικής δραστηριότητας. Αναπτύχθηκε χωρίς να είναι στις προγραμματικές θέσεις κάποιου κόμματος, χωρίς συστηματική οργάνωση για την ενότητα ενός κινήματος. Αλλά από μεμονωμένες και διάσπαρτες πρωτοβουλίες συλλογικοτήτων της και των συνδικάτων. Γεννήθηκε δηλαδή αυθόρμητα ως επιχειρηματικό υποκείμενο, μέσα από δύο βασικά ρεύματα¨: τους θεσμούς αλληλεγγύης- και οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών, καθώς και ιδρύματα. Δεν προέκυψε ως συνειδητή επιλογή κάποιου πολιτικού κινήματος ή προγράμματος.Το γεγονός αυτό που δεν έχει προκαλέσει κάποια ταξική πολιτική αντιπαλότητα, θα μπορούσε να κάνει αποδεκτή την κοινωνική κοινωνία ώστε να προωθηθεί παράλληλα, από όλο το φάσμα του δημοκρατικού τόξου των κομμάτων. Στην πραγματικότητα όμως ο πολιτικός κόσμος κυριαρχείται από την αντίληψη είτε του κρατισμού, είτε του ιδιωτικού τομέα της επιχείρησης και βλέπει την κοινωνική επιχειρηματικότητα μάλλον ως πάρεργο της φιλανθρωπίας.
Ωστόσο, η συνειδητοποίηση της ανάγκης της κοινωνικοποίησης της επιχείρησης, από έναν βαθμό και μετά, άπτεται του βιοπορισμού και της καταπολέμησης της ανεργίας και της φτώχειας. Ως η μόνη ίσως διέξοδος από την ενεργειακή, επισιτιστική κρίση και την κρίση στα συστήματα υγείας. Για παράδειγμα το «αυθόρμητο» πράττει στην περίπτωση που εκφράζεται όταν μία μεμονωμένη ομάδα αποφασίζει να ιδρύσει μία συλλογική επιχείρηση. Το συνειδητό πράττειν εκφράζεται όταν οι μεμονωμένες κοινωνικές επιχειρήσεις έχουν συστήσει θεσμούς έχουν συστήσει ενώσεις, Επιμελητήρια, που υποστηρίζουν την κοινωνική κοινωνία στη διακυβέρνηση.Η συνειδητοποίηση σημαίνει ότι, η κοινωνική επιχείρηση δημιουργεί τον απαραίτητο θεσμικό χώρο αντιπροσώπευσης, συγκροτημένο θεσμικό λόγο και διαδικασίες και προγράμματα κοινωνικής επιμόρφωσης. Μελέτη όλων των υφιστάμενων ενώσεων στην Ευρωπαϊκή κλίμακα είναι περιορισμένη ώστε να υπάρχει συντονισμός και πολιτική στον τρίτο τομέα της οικονομίας Υπό αυτή την έννοια το παρόν εγχειρίδιο η «προσφορά και ζήτηση εργασίας στην κοινωνική οικονομία» εντάσσεται στο επιμορφωτικό υλικό κοινωνικής πολιτικής της επιχείρησης.
Ο ρόλος των ενώσεων και συλλογικοτήτων στην κοινωνική κοινωνία
- Το υποκείμενο της κοινωνικής επιχείρησης διαφέρει στη σύστασή του από την συμβατική επιχείρηση ακριβώς επειδή έχει συλλογικό χαρακτήρα.
- Οι οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών, οικολογικές, πολιτιστικές, καταναλωτικές και ανθρωπιστικές είναι η κυρίως βάση από την οποία ξεκινούν οι κοινωνικές επιχειρήσεις.
- Μέσα από αυτές γίνεται η κινητοποίηση των πολιτών και συγκροτούν το ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ εμπιστοσύνης, που είναι το βασικό συστατικό και προαπαιτούμενο ώστε να δημιουργηθούν αστικοί Συνεταιρισμοί και κοινωνικές επιχειρήσεις.
- Μ΄αυτό τον τρόπο η πρωτοβουλία για επενδύσεις δεν ανήκουν αποκλειστικά στους ιδιώτες ή το κράτος, αλλά και στους ίδιους τους συνασπισμένους.
- Μπορεί ο «επιχειρηματίας να είναι ένας κοινωνικός Συνεταιρισμός, μια οικολογική Οργάνωση ή ένας φορέας διαχείρισης μιας οικοσυστήματος μικρής ιδιοκτησίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ενός Συνεταιρισμού.
- Η κοινωνική καινοτομία μπορεί να δημιουργείται από κοινότητες και οργανωμένους οργανισμούς, όπως από τις συλλογικές υπηρεσίες που χρειάζονται κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης, επικοινωνίας και περιβάλλοντος και άντλησης δωρεάν με πηγή ενέργειας τον Ήλιο μέσα και με την επιχείρηση των ενεργειακών κοινοτήτων.
- Η τοπική κοινότητα παρέχει ένα οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο όπου οι άνθρωποι, οι κοινοτικές συλλογικότητες και οι επιχειρήσεις μπορούν να επαναπροσδιορίσουν και να ελέγξουν την τοπική τους οικονομία.
ΤΟΠΙΚΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΔΙΚΤΥΑ
- Τα κοινωνικά δίκτυα και ο εθελοντισμός είναι βασικός συντελεστής συγκρότησης του κοινωνικού κεφαλαίου.
- Ο εθελοντισμός είναι η κοινωνική ενεργοποίηση προς κοινωφελείς σκοπούς.
- Το κοινωνικό κεφάλαιο είναι ο ορισμός που περιλαμβάνει όλες τις συλλογικές αξίες και δίκτυα που διευκολύνουν την οργάνωση και την ομαδική δράση .
- Ξεκινά από τον πατριωτικό φιλανθρωπικό, που εκφράζεται με τον τοπικό εθελοντισμό, με τις μη χρηματικές ανταλλαγές που κυριαρχούν στις παλαιότερες γενιές, περνώντας σε ένα πολυδιάστατο-οικουμενικό, ανθρωπιστικό και οικολογικό εθελοντισμό με αυτονομία συλλογικής δράσης.
- Τα κοινωνικά Δίκτυα και η οριζόντια συνεργασία θεωρούνται ο τέταρτος συντελεστής κεφαλαίου παράλληλα με το ανθρώπινο-φυσικό και οικονομικό κεφάλαιο.
Σε αυτά τα δίκτυα στηρίζεται η συγκρότηση της συμμετοχικής κοινωνικής κοινωνίας.
Τι προσφέρουν τα δίκτυα με κοινωνική αποστολή
- Λειτουργούν ως προπομπός της κοινωνικής και αλληλέγγυας επιχειρηματικότητας.
- Λειτουργούν ως ταμιευτήρες κοινωνικού κεφαλαίου .
- Λειτουργούν της κοινωνικοποίησης της γνώσης και της τεχνογνωσίας αναδεικνύοντας τους ανενεργούς υλικούς και ανθρώπινους πόρους.
- κατευθύνουν τις επενδύσεις προς την περιφέρεια και στους κοινωνικούς αναγκαίους Συγκροτούν Κοινωνικό Κεφάλαιο σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
- Μειώνουν το κόστος συναλλαγών.
- Τα οριζόντια δίκτυα λειτουργούν υπέρ της κοινωνικοποίησης της γνώσης και της τεχνογνωσίας.
- Συμβάλλουν στον εκδημοκρατισμό της πληροφορίας και της ενέργειας.
Κινητοποίηση των υλικών και ανθρώπινων πόρων
Ο συντονισμός του υποκειμένου της κοινωνικής κοινωνίας σε περιφερειακή και ευρωπαϊκή κλίμακα, είναι αναγκαίος όρος για την κινητοποίηση των ανενεργών υλικών και ανθρώπινων πόρων για τη συμπληρωματική παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών. Ο συντονισμός υπερβαίνει την αυθόρμητη τάση μιας μικρής κοινότητας και απαιτεί μία Makro επικοινωνία, οργάνωση και συνειδητότητα για το ρόλο της κοινωνικής κοινωνίας στην οικονομία. Απαιτείται συνειδητότητα για το υφιστάμενο κοινόκτητο χώρο, τα δημόσια αγαθά, και τις κοινωφελείς υπηρεσίες που δεν μπορούν να παρασχεθούν από τον ιδιωτικό τομέα. Απαιτείται συνειδητότητα για την ενότητα της κατακερματισμένης κοινωνίας πολιτών και κοινωνικών προϊόντων ώστε να δημιουργηθούν θεσμοί στήριξης του τρίτου τομέα της οικονομίας.Απαιτείται συνειδητότητα για τον μετασχηματισμό των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, μεταμορφώνοντας τα κινήματα διαμαρτυρίας στην οικολογία, στις ίδιες και ανθρωπιστικές οργανώσεις σε θεσμούς ανάπτυξης Κοινωνικής οικονομίας. Γι’αυτό τον μετασχηματισμό έχει ειδικό προγραμματισμό σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης και διακυβέρνησης, με συγκεκριμένο προϋπολογισμό, δεν υπάρχει οργανωμένη παρέμβαση και επενδύσεις σε μία από τη σειρά πόρων που παραμένουν ανενεργοί. Όπως άγονες περιοχές και εκτάσεις που μπορούν μέσα από το συνεργατισμό με την τοπική αυτοδιοίκηση να αξιοποιηθούν για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με το οργανικό σχήμα των ενεργειακών κοινοτήτων. Με τη Φύλαξη και αξιοποίηση των προϊόντων του δάσους από δασικούς συνεταιρισμούς.Με την κοινοτική αξιοποίηση των υδάτινων πόρων, σε τοπικό σε τοπική κλίμακα, με ταμιευτήρες νερού, για την ενέργεια και τον αγροδιατροφικό τομέα.Με την αξιοποίηση σχολάζουσες δημόσιες και δημοτικές γαίες, για την προώθηση της κοινωνικής υποστηρικτικής Γεωργίας, αλλά και για τη δημιουργία οικιστικών συνεταιρισμών. Για τη λειτουργία θεματικών περιβαλλοντικών και πολιτικών πάρκων.Προσφορά ανενεργών κτιρίων και δημοσίων Υποδομών, για τη λειτουργία συμπληρωματικών υπηρεσιών στο σύστημα υγείας και κοινωνικής φροντίδας. (κοινωνικά ιατρεία, Ιδρύματα και οικοτροφεία για άτομα με ειδικές ανάγκες και υπερήλικες).Δημιουργία μόνιμων δομών στήριξης και συμβουλευτικής στις κοινωνικές επιχειρήσεις από τις περιφερειακές τους ενώσεις.Δημιουργία σε Εθνική και Περιφερειακή κλίμακα ηλεκτρονικών πλατφόρμων επικοινωνίας και συμβουλευτικής για την κοινωνική οικονομία, αυτοδιαχειριζόμενη από τις περιφερειακές ενώσεις των κοινωνικών επιχειρήσεων. Σε αυτή την ιστορική καμπή, κατά την οποία το συγκεντρωτικό επιχειρηματικό μοντέλο της ιδιωτικής επιχείρησης παρουσιάζει κενά στην πλήρη απασχόληση του εργατικού δυναμικού, είναι αναγκαίο να αναδειχθεί η τοπική κοινωνική επιχείρηση ως εναλλακτική καθώς, η εργασία είναι η μοναδική σταθερή αξία που εξασφαλίζει τα αγαθά βιοπορισμού σε όλους.