Σχετικά με τη βιβλιογραφία και τις πολιτικές που ασκούνται στην Ελλάδα, μια δημιουργική συμπλήρωση της κριτικής που ασκείται σχετικά με την υστέρηση της κρατικής πολιτικής σε θέματα ανάπτυξης του αγροτουρισμού στην Ελλάδα θα μπορούσε να είναι η άσκηση κριτικής στην κοινωνική οργάνωση για την προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού και η οργάνωση αφορά τόσο την τοπική αυτοδιοίκηση, όσο και τους συλλογικούς φορείς και τα κόμματα.

Ο αγροτουρισμός, όσο είναι για την Ελλάδα κρατική και εθνική υπόθεση, όπως υποστηρίζει η πρόεδρος της Αγροτουριστικής κα Παπασταύρου, άλλο τόσο είναι κοινωνική και οργανωτική υπόθεση στην κοινωνική βάση της επιχειρηματικότητας.

 

Όπως, μπορεί να διαπιστώσει κάθε ερευνητής δεν λείπουν σήμερα τόσο τα οικονομικά κίνητρα για επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα, δεν λείπει ο κεντρικός σχεδιασμός και οι φόρμες των προγραμμάτων, όπως είναι π.χ. το πρόγραμμα «Ανασυγκρότηση της υπαίθρου»,τα ΠΕΠ, το πρόγραμμα «Leader», ο αναπτυξιακός νόμος και άλλα προγράμματα που λειτουργούν συμπληρωματικά.

Λείπει περισσότερο η κοινωνική οργάνωση, το ανθρώπινο κεφάλαιο και οι καινοτόμες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες για την αφομοίωση αυτών των προγραμμάτων και των δυνατοτήτων. Λείπει η ικανότητα της δημόσιας διοίκησης προς τα κάτω, στην Περιφέρεια και τους Δήμους, για να δώσει πνοή στην ενεργοποίηση της κοινωνίας σε μια τέτοια προοπτική.

Λείπει ακόμα η πληροφόρηση και η κατάρτιση του ανθρώπινου κεφαλαίου και αυτό θα μπορούσαμε βέβαια να το θεωρήσουμε κρατική ευθύνη και υστέρηση, εάν δεν παραλείψουμε να επισημάνουμε την υστέρηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών οργανώσεων, που οφείλουν να δουν με περισσότερη ευθύνη το ζήτημα και να το θέσουμε σε πρώτη προτεραιότητα.

Η σημασία άλλωστε του αγροτουρισμού υπερβαίνει τη στενή οικονομική σημασία ως επένδυση, δημιουργεί κοινωνικά – πολιτιστικά κίνητρα στην ποιότητα ζωής και επομένως ως χώρος ανθρώπινης δραστηριότητας χρειάζεται και μια κινητοποίηση στον τομέα αυτό των συλλογικών οργανώσεων που αγγίζουν το θέμα της οικοανάπτυξης ως πεδίο δράσης.

Άρα αυτή η κοινωνική σημασία δεν αρκεί να κατανοηθεί μόνον από το κράτος και τους μηχανισμούς τουŸ πρέπει να κατανοηθεί και από τους πολίτες, αυτό που σήμερα ονομάζουμε «κοινωνία των πολιτών» στο χώρο του οποίου ιδιαίτερο ρόλο έχουν τα κοινωνικά, επαγγελματικά και επιχειρηματικά δίκτυα. Το θέμα είναι ποιος επενδύει στο μέλλον αυτών των δικτύων.

Από την άλλη πλευρά η κατανόηση, η οργάνωση, η απαίτηση των πολιτών είναι εκείνη η συνθήκη που τελικά πιέζει το κράτος για να διαμορφώσει τις αναγκαίες πολιτικές. Πρέπει να προϋπάρξουν και να οργανωθούν τα κοινωνικά δίκτυα για το περιβάλλον και τον αγροτουρισμό, για να έχουμε αποτελεσματικότερη πολιτική από το κράτος για τον αγροτουρισμό.

Ένα υπόμνημα ή μια δημοσίευση προς τους πολιτικούς πρέπει να φέρνει πίσω του μια κοινωνική απαίτηση για να γίνει αρκούντως σεβαστό. Οι ενδιαφερόμενοι για την προώθηση του οικοτουρισμού – αγροτουρισμού στην Ελλάδα δεν μπορεί να είναι πολιτικά αφελείς.

Η κρατική πολιτική υπολείπεται, όσο δεν υπάρχουν τα κοινωνικά δίκτυα, η οργάνωση κέντρων επικοινωνίας, τα κίνητρα πολιτιστικής ανταλλακτικής σχέσης με την ύπαιθρο.

Επομένως το πρώτο και ουσιαστικό βήμα είναι η οργάνωση του υποκειμένου όλων εκείνων που ενδιαφέρονται, ασχολούνται εθελοντικά ή έχουν πραγματικό συμφέρον για την προώθηση του οικοτουρισμού – αγροτουρισμού στην Ελλάδα και η ανάπτυξη ουσιαστικού θεσμοποιημένου διαλόγου.

Πέρα λοιπόν από την δημιουργία ενός αγροτουριστικού χάρτη για την Ελλάδα, που έχει τεθεί ως πρώτη προτεραιότητα μαζί με την αντίστοιχη δημιουργία βάσης δεδομένων για την πληροφόρηση, χρειάζεται οικοτουριστική πολιτική ενεργοποίησης όλων των συντελεστών.

Και σε αυτό νομίζουμε μπορεί να συμβάλλει αποφασιστικά η διοργάνωση ενός Συνεδρίου για τον οικοτουρισμό στην Ελλάδα, τα συμπεράσματα του οποίου μπορούν να αποτελέσουν την βάση για την ανάπτυξη μιας περαιτέρω προβληματικής και διαλόγου στο θέμα, αξιοποιώντας επικοινωνιακά και τα ίδια τα πρακτικά του Συνεδρίου.

Παράλληλα, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την εμπειρία των ανεπτυγμένων χωρών, όπως είναι η Γαλλία, η Αυστρία και η Ιταλία στον οικοτουρισμό έχοντας κατά νου ότι η ανάπτυξη του αγροτουρισμού στην Ελλάδα δεν είναι ασφαλώς η απλή μεταφορά του μοντέλου, που έχουν αναπτύξει οι χώρες αυτές, στο πεδίο της κρατικής πολιτικής. Γιατί και σε αυτές τις χώρες πρωταγωνιστής δεν είναι μόνον το κράτος , αλλά πολλοί κοινωνικοί και επαγγελματικοί φορείς καθώς και η Τ.Α.

Πάντοτε βασικός συντελεστής μιας κλαδικής οικονομικής πολιτικής, όπως είναι και ο οικοτουρισμός, είναι το διαθέσιμο ανθρώπινο κεφάλαιο, το θεσμικό περιβάλλον μέσα στο οποίο αναπτύσσεται, η υπάρχουσα οργανωτική κουλτούρα. Και εκεί νομίζουμε ότι πραγματικά υστερούμε.

Λείπει μια συνολική στρατηγική, λείπουν οι οργανωτικές μελέτες, λείπει ο συντονισμός των αναπτυξιακών πρωτοβουλιών που υπάρχουν διάσπαρτες στην περιφέρεια. Η αγροτουριστική καλύπτει μέρος μόνον αυτών των αναγκών.

Το Συνέδριο για τον οικοτουρισμό είναι αναγκαίο για να εξετάσει της αυτές της οργανωτικές ελλείψεις, αλλά και για να αναδείξει μεθόδους, διαδικασίες και στελέχη που θα προωθήσουν τα ζητήματα του αγροτουρισμού στην Ελλάδα.

Μια άλλη προσέγγιση προώθησης του αγροτουρισμού στην Ελλάδα είναι η διαδικασία μέσα από την δημιουργία επικοινωνιακών και πολιτιστικών γεγονότων, της είναι οι Εκθέσεις αγροτουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών, που συνδυάζονται με την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου, την αξία της μεσογειακής διατροφής, την ανάπτυξη των βιολογικών προϊόντων.

Σε αυτήν την βάση όλη η κοινωνία μπορεί να συμμετέχει κατά κάποιον τρόπο στην αναπτυξιακή προσπάθεια του αγροτουρισμού και αυτό είναι ένα θεμελιακό κίνητρο για εκείνους που θέλουν να αναλάβουν ανάλογες επιχειρηματικές δραστηριότητες.